ទំនៀមនំអន្សមនិងនំគម

   បណ្តានំដែលគេនិយមចូលចិត្តវេចហើយមិនអាចខកខានបាននោះគឺ  នំអន្សមជ្រូក  នំអន្សមដូង  នំអន្សមចេក  នំគម...។  គេវេចនំទាំងនេះ  ដើម្បីយកទៅវត្តប្រគេនព្រះសង្ឃសែនថ្វាយលើអាស្នាជីដូនជីតាបុព្វការីជនក្នុងគេហដ្ឋានទីសាធារណ:និងសម្រាប់យើងរាល់គ្នាទទួលទានផងដែរ។  ផ្ទុយទៅវិញ  បើបុណ្យទានចូលមកដល់  គ្រួសារណាមួយចាត់ចែងមានម្ហូបចំណីបង្អែមនិង

      ចម្អាប់សម្បូរគ្រប់មុខសម្រាប់ទទួលទានឬសម្រាប់ទទួលភ្ញៀវជិតឆ្ងាយ  ប៉ុន្តែនៅខ្វះមុខនំអន្សមជ្រូក អោយឈ្មោះថាឱជារសនៃបុណ្យទានមិនទាន់បានគ្រប់សព្វប៉ុន្មានឡើយ។ មុននេះ  ប្រហែល២ទស្សវត្សរ៍កន្លងទៅ  ដល់រដូវបុណ្យទានម្តងៗ  អ្នកស្រុកយើងរាល់គ្រួសារតែងតែនាំគ្នាត្រៀមបំរុងអំពីការផ្តួចផ្តើមវេចនំអន្សម។ទំនៀមទម្លាប់នេះមុនបុណ្យ ២ ឬ ៣ ថ្ងៃ អ្នកស្រុកយើងទោះរវល់យ៉ាងណា ក៏ឆ្លៀតឱកាសគិតគូររកអុសភ្លើងដូច គល់ឫស្សី  ឬគល់ឈើផ្សេងៗទៀតដើម្បីទុកដុតស្ងោរនំ។  គេចាត់ចែងសមាជិកក្នុងគ្រួសារ  ខ្លះរកចៀរស្លឹកចេកសម្រាប់វេចខ្ចប់នំ។ ខ្លះរកកាត់វល្លិ៍កក់ទុកសម្រាប់ចងនំ។  ខ្លះរកស្លឹកងប់សម្រាប់បុកលាយច្របល់អង្ករដំណើបដើម្បីយកពណ៌ខៀវនិងរសក្លិនក្រអូបនៃនំអន្សម។ នាឱកាសនោះបើយើងបានធ្វើដំណើរទៅដល់ផ្ទះអ្នកស្រុកណាមួយតែងបានឮសូរសម្លេងទឹកពុគ្រុកៗ នៃថ្លាងកំពុងស្ងោរនំអន្សមពាសពេញក្នុងភូមិ។

          រីឯសព្វថ្ងៃនេះវិញ  អ្នកស្រុកយើងមួយចំនួនតែងនិយមទិញនំអន្សមនៅទីផ្សារដែលគេលក់ស្រាប់ៗ។  ការទិញដូរនំអន្សមបែបនោះ  ដោយហេតុផ្សេងៗគឺ ខ្លះគេជាប់រវល់នឹងកិច្ចការយ៉ាងមមាញឹក។  ខ្លះវិញគេខ្ជិលរវល់អំពល់នឹងកិច្ចការកំប៉ិកកំប៉ុកទទីសទទាសក្នុងការវេចនំអន្សមនេះឯង។  ការនិយមទិញនៅទីផ្សារបែបនោះ  ធ្វើអោយសាបរលាបបាត់ទៅ បន្តិចម្តងៗ នូវបរិយាកាសបុណ្យជាទំនៀមទំលាប់ដ៏វិសេសរបស់ជនជាតិខ្មែរយើងផងដែរ។

          នំអន្សមនិងនំគមជាអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌របស់ជនជាតិខ្មែរយើង។  ហេតុដែលនាំអោយជនជាតិខ្មែរយើងវេចនូវប្រភេទនំទាំងនេះគឺ  យោងតាមឯកសារ  ពីដើមឡើយ  ជនជាតិខ្មែរយើងកាន់សាសនាព្រាហ្មណ៍។  ហេតុនេះ  មានវត្ថុរបស់របរប្រើប្រាស់  ឬនំនែកមួយចំនួន​  ក្នុងនោះមាននំអន្សមនិងនំគមដែលអាចសបញ្ជាក់អោយឃើញជាភ័ស្តុតាងដែលបានបន្សល់ទុកមក។  នំទាំងពីរនេះតំណាងអោយលិង្គនៃព្រះឥសូរនិងយោនីនៃនាងឧមាដែលជាព្រះមហេសីនៃព្រះឥសូរ  (នំអន្សមតំណាងលិង្គរីឯនំគមតំណាងយោនី)។

          នំអន្សមវេចដោយអង្ករដំណើបមានរាងមូលរល  ស្មើចុងស្មើដើម។  អន្សមជ្រូកគឺ  អន្សមដាក់សាច់ជ្រូកជាស្នូល។  អន្សមចេកគឺ  អន្សមដាក់ផ្លែចេកក្រពតទុំជាស្នូល។  អន្សមដូងគឺ  អន្សមដាក់ខ្ទិះដូងឬសាច់ដូងទុំកោសលាយ...។

         របៀបវេចនំអន្សម  ដំបូងគេចៀរស្លឹកចេករួចយកហាលអោយស្រពាប់។  បន្ទាប់មកគេយកស្លឹកចេកមកជូតអោយស្អាត។  បន្ទាប់មកទៀត  គេលាងអង្ករដំណើបទុកអោយស្រក់ទឹកស្ងួត  ទើបយកមកលាយនឹងទឹកស្លឹកងប់ដើម្បីយកពណ៌ខៀវ  និងលាយអំបិលតិចៗផងដែរដើម្បីយកឱជារស។ ស្នូលនំអន្សមមានសណ្តែកខៀវដែលលាងអោយជ្រះសំបកទុកអោយស្រក់ទឹក។  សាច់ជ្រូកដែលធ្វើជាស្នូល  គេជ្រើសប្រភេទសាច់បីស្រទាប់ទើបម្លាន់ឆ្ងាញ់។​  សាច់ជ្រូកគេហាន់ជាចំណិតតូចៗវែងៗល្មមតាមបណ្តោយនំ  រួចប្រឡាក់ម្រេចបុក  អំបិល  មើមខ្ទឹមសដើម្បីយករសជាតិឈ្ងុយឆ្ងាញ់។  វល្លិ៍ចងគឺដើមកក់ដែលគេសកច្រើនសរសៃតូចៗល្អិតៗរួចហាលអោយស្ងួតល្មមចងបាន។

          តាមធម្មតា  ការវេចនំអន្សមគេចំណាយពេលវេលារវាង២ម៉ោងទៅតាមចំនួនអង្ករតិចឬច្រើនទៀតផង។  ដំបូងគេលាស្លឹកចេកទ្រាប់លើគ្នា២ឬ៣ស្រទាប់អោយក្រាស់ល្មមកុំអោយអង្ករធ្លាយចេញបាន។  ពេលដាក់អង្កររាយលើស្លឹកចេក  ដាក់សណ្តែក  ខ្លាញ់ជ្រូក  រួចវេចរលាក់អង្ករអោយណែននិងបត់ចុងស្លឹកចេកទាំងពីរចូលគ្នាទើបចង។  ការចងនំអន្សមក៏ត្រូវការចងអោយស្អាត  តឹង ចន្លោះខ្សែចងរង្វើលល្មម  ត្រកួញកន្ទុយខ្សែទើបមើលទៅឃើញល្អស្អាតពេញភ្នែក។ ​ពេលចងរួច  គេដាក់គរលើគ្នាយ៉ាងមានសណ្តាប់ធ្នាប់ណាស់។

          ស្ងោរនំអន្សម  គេច្រើនដាក់ចង្រ្កានផ្ទាល់ដីទើបទ្រាំទ្របាននូវទម្ងន់នំក្នុងថ្លាងបាន។  ក្រោយមក  គេចំណាយពេលស្ងោរនំរវាង៥ដល់៦ម៉ោងទើបឆ្អិន។  រយ:កាលស្ងោរត្រូវមានអ្នកនៅយាមខ្ជាប់ចាំថែរក្សាភ្លើងឆេះអោយបានស្មើ។  មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ  គេនៅទាំងសំភីមើលប្រែត្រឡប់នំទៅម្ខាងណោះវិញទៀតផងដើម្បីអោយនំអន្សមឆ្អិនបានស្មើល្អនិងឆ្ងាញ់ពិសា។ 

ជនជាតិខ្មែរយើងមានបុរាណសុភាសិតមួយថា៖ «គ្នាដប់នាក់អន្សមខ្លោច  គ្នាច្រើនដូចស្រមោចអន្សមផ្អូម»៕

                                                                                                             ថាច់ដើយ