ទំនៀមពូនភ្នំខ្សាច់ក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី

ពិធីពូនភ្នំខ្សាច់កើតមានមកពីពុទ្ធសាសនិកជនយើងមានជំនឿតាមគម្ពីរដីកានៃព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ។ នៅក្នុងគម្ពីរមហាសំការសូត្របានបញ្ជាក់តាមនិទានដូចខាងក្រោម។

និទានទី១៖

ពីបុរាណកាល  ពេលសង្រ្កាន្តឆ្នាំថ្មីជិតមកដល់  ព្រះបាទបសេនទិកោសលបានទូលសួរព្រះពុទ្ធថា៖  «ក្រោយពេលព្រះអង្គបរិនិព្វានទៅ  ដល់សង្រ្កាន្តចូលឆ្នាំថ្មីម្ដងៗ  តើខ្ញុំព្រះអង្គគួរបំពេញកុសលអ្វីខ្លះ?»  ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធបានត្រាស់ថា៖ «អ្នកគួរសាងវាលុកចេតិយនៅតាមឆ្នេរស្ទឹងទន្លេ  ហើយនាំយកគ្រឿងសក្ការៈមាន  ទៀន  ធូប  ផ្កាភ្ញី  សុគន្ធវារីមកបូជាចុះ។  ការសាងវាលុកចេតិយនោះមានអានិសង្សច្រើនណាស់!»

និទានទី២៖

តំណាលពីបារិកពោធិសត្វ  និងពួកពាណិជដែលបានពូនភ្នំខ្សាច់ឧទ្ទិសជាតំណាងចូឡាមុនីចេតិយដែលតម្កល់ព្រះចង្កូមកែវរបស់ព្រះពុទ្ធពីបុរាណប្រតិស្ឋាននៅស្ថានត្រៃត្រិង្សទេវលោក។ លុះអនាគតជាតិបានទៅកើតក្នុងសុគតិភព  កើតជាស្ដេចចក្រពត្តិជាច្រើនជាតិ  ហើយទីបំផុតបានត្រាស់ជាព្រះពុទ្ធយើងនេះ។  រីឯពួកពាណិជទាំងអម្បាលនោះលុះរំលាយខន្ធទៅហើយបានទៅកើតជាទេវបុត្រនៅឋានសួគ៌។

និទានទី៣៖

តំណាលពីនាយនេសាទម្នាក់នោះ ធ្វើតែបាបតែងតែសម្លាប់សត្វបរិភោគតាំងពីតូចរហូតដល់ចាស់ មិនដែលបានធ្វើបុណ្យម្តងសោះ។ នាថ្ងៃមួយ  មានភិក្ខុសង្ឃមួយអង្គនឹកអាណិតនាយនេសាទខ្លាំងណាស់ ក៏គិតរកឧបាយអោយនាយនេសាទបានសាងបុណ្យកុសលខ្លះ។ លុះគិតឃើញដូច្នេះហើយ  លោកក៏ឃ្លុំចីវរកាន់យកនូវបាត្រដើរទៅរង់ចាំផ្លូវនាយ

នេសាទ។ ថ្ងៃនោះវេលាព្រឹកនាយនេសាទលីលំពែង ១ និងពុនបាយ ១កញ្ចប់ចេញទៅព្រៃដើម្បីស្វែងរកសត្វមកចិញ្ចឹមជីវិតដូចកាលសព្វដង។ ដំបូងនាយនេសាទប្រកែកដាច់ថា មិនព្រមប្រគេន តែភិក្ខុនោះចេះ តែទទូចសុំ។  អត់មិនបាន  នាយនេសាទក៏រំលែកបាយ ១ពំនូតប្រគេនដល់ភិក្ខុ។

ក្រោយមក កាលនាយនេសាទរំលាយខន្ធស្លាប់ទៅត្រូវពួកយមបាល យកខ្លួនទៅសួរយកចម្លើយ៖ «នែ! ម្នាលបុរសតើកាលឯងនៅជាមនុស្សលោកបានធ្វើបុណ្យខ្លះដែរឬទេ?»  នាយនេសាទតបវិញថា៖ «យើងមិនបានធ្វើបុណ្យអ្វីសោះ  បានធ្វើតែបាបតាំងពីតូចមក»។ ពួកយមបាលក៏នាំគ្នាចាប់បុរសបោះទៅក្នុងរណ្តៅភ្លើងនរកតែមិនឆេះ  ត្រឡប់ជាខ្ទាតចេញមកក្រៅវិញ។ យមបាលនឹកឆ្ងល់ក៏សួរបញ្ជាក់ម្ដងទៀត។ នាយនេសាទក្រឡេកទៅឃើញអណ្តាតភ្លើងមានសំបុរដូចចីវរលោកសង្ឃក៏នឹកឃើញដល់ទានដែល

ខ្លួនបានធ្វើចំពោះភិក្ខុអង្គនោះ  ទើបឆ្លើយថា៖  «បពិត្រលោកយមរាជ!  កាល

នៅជាមនុស្សលោកយើងបានធ្វើទានបាយមួយពំនូតដល់ភិក្ខុមួយអង្គដែរ»។

ពួកយមបាលបានប្រាប់ថា៖ «ម្នាលបុរស!  បើដូច្នេះអ្នកឯងត្រូវទៅកើតឯឋាន

សួគ៌៧ថ្ងៃ។ លុះដល់ថ្ងៃទី៨ យើងនឹងនាំយកខ្លួនអ្នកឯងមកអោយទទួលទោស

នៅឋាននរកនេះវិញ»។ក្នុងមួយរំពេចនោះវិញ្ញាណរបស់នាយនេសាទ ក៏បានទៅកើតឯឋានសួគ៌។​  ទេវបុត្រនេះមានឈ្មោះថា «អន្នំលោកង្សិនី» មានប្រពន្ធសំណព្វចិត្ត

ឈ្មោះ នាងសុវណ្ណឱរ៉ៃ។  ទេវបុត្របានរៀបរាប់រឿងរ៉ាវប្រាប់តាំងពីដើមរហូតដល់ចប់។ នាងសុវណ្ណឱរ៉ៃក៏អោយស្វាមីកសាងវាលុកចេតិយ  ហើយធ្វើបុណ្យឆ្លងអោយហើយក្នុងថ្ងៃទី៧។  អន្នំលោកង្សិនីទេវបុត្រ បានឮដូច្នោះ ក៏មានចិត្តសោមនស្សទើបចាត់ការសាងវាលុកចេតិយនិងធ្វើបុណ្យឆ្លងហើយស្រេចក្នុងរវាង៧ថ្ងៃនោះឯង។ លុះដល់ថ្ងៃទី៨ វេលាព្រឹកព្រហាមពួកយមបាលក៏ទៅដល់ស្រែកហៅរកខ្លួនអន្នំលោកង្សិនីទេវបុត្រអោយចេញមក។ គ្រានោះ  អន្នំលោកង្សិនីទេវបុត្រគេចមុខ។  នាងសុវណ្ណឱរ៉ៃចេញមកទទួលហើយនិយាយតបយមបាលថា៖ ​ «យើងមិនព្រមបើកទ្វារអោយស្វាមីយើងទៅទេ ព្រោះស្វាមីយើងបានសាងវាលុកចេតិយនិងធ្វើបុណ្យឆ្លងរួចហើយ។បាបកម្មទាំងពួងក៏ជ្រះអស់អំពីខ្លួនហើយ។  បើលោកនៅតែត្រូវការចង់យកប្ដីយើងទៅធ្វើទោសនោះចូរលោករាប់គ្រាប់ខ្សាច់នេះអោយអស់សិន»។យមបាលក៏ចាប់ផ្ដើមរាប់គ្រាប់ខ្សាច់ពីព្រឹករហូតដល់ថ្ងៃត្រង់មិនអស់ គ្រាប់ខ្សាច់សោះ។  ពួកយមបាលទាល់តម្រិះក៏នាំគ្នាត្រឡប់ទៅស្ថានយមលោកវិញ។ ចំណែកអន្នំលោកង្សិនីទេវបុត្របាននៅសោយសម្បត្តិក្នុងទេវលោកអស់កាលអង្វែងតរៀងមក។  អន្នំលោកង្សិនីទេវបុត្រមិនបានទៅសោយទុក្ខក្នុងស្ថាននរកឡើយ។

និទានទី៤៖
តំណាលកាលពីចៅកម្ជិលខ្សាច់ម្នាក់ថា  មានក្មេងម្នាក់ចេះតែទៅរកភ្នំខ្សាច់នោះរាល់ៗថ្ងៃ ប្រឡាក់ទៅដោយដីខ្សាច់។  រហូតដល់គេតែងតែហៅថា «ចៅកម្ជិលខ្សាច់ៗ»។ នាថ្ងៃមួយ ព្រះឥន្ទបើកទិព្វចក្ខុមើល ឃើញចៅកម្ជិលខ្សាច់ពូនភ្នំដូច្នោះ ក៏ចាត់អោយនាងទេពធីតា ១អង្គចុះមកធ្វើជាប្រពន្ធចៅ

កម្ជិលខ្សាច់។ដំបូងចៅកម្ជិលខ្សាច់ប្រកែកមិនព្រមយកដោយថ្លែងថា៖  « ខ្លួននៅ

ក្មេងណាស់មិនទាន់ចេះរកស៊ីចិញ្ចឹម។  នាងទេពធីតាទៅរកម្តាយឪពុកចៅកម្ជិលខ្សាច់ថ្លែងប្រាប់ថា៖  «ខ្លួនជាទេពធីតា ព្រះឥន្ទប្រើអោយចុះមកធ្វើជាប្រពន្ធចៅកម្ជិលខ្សាច់ណ៎ា!។ មាតាបិតាឃើញនាងទេពធីតា ក៏ពេញចិត្តដោយនាងមានរូបឆោមល្អ ទើបសំណេះសំណាលលួងលោមចៅកម្ជិលខ្សាច់ទាល់តែព្រមយក។តាំងពីចៅកម្ជិលខ្សាច់បាននាងទេពធីតាជាប្រពន្ធហើយ ខ្លួនប្រាណក៏ស្អាតបាត ផូរផង់ ល្អជាងពីមុនឆ្ងាយណាស់ដោយនាងទេពធីតាជួយថែសម្អាត ទាំងសមនឹងគ្នាជាគូស្វាមីភរិយាណាស់។  ក្រោយមក៏ល្បីកេរ្តិ៍ឈ្មោះទៅថា ចៅកម្ជិលខ្សាច់បាននាងទេពធីតាជាភរិយាល្អសមគ្នាណាស់ ។ គ្រានោះពួកមន្ត្រីសេនាបតីជាដើម ក៏បានទៅពិនិត្យមើលឃើញដូចពាក្យគេតំណាល។វេលានោះស្តេចម្ចាស់ផែនដីចូលទីវង្គតគ្មានអ្នកទទួលរាជសម្បត្តិគ្រប់គ្រងផែនដី។  ប្រជានុរាស្រ្តក៏គិតឃើញថា ចៅកម្ជិលខ្សាច់សមគួរជាព្រះរាជាម្ចាស់ផែនដីណាស់។ក្រោយនោះគេក៏នាំគ្នាធ្វើការផ្សងបុស្បុករកអ្នកមានបុណ្យធ្វើជាម្ចាស់ផែនដី។ បុស្បុកក៏ទៅត្រូវលើចៅកម្ជិលខ្សាច់។  គេក៏នាំគ្នាទៅអញ្ជើញចៅកម្ជិលខ្សាច់ព្រមទាំងនាងទេពធីតាអោយសោយរាជ្យជាសុខរហូតមក។ផលានិសង្សដែលទទួលបានដូច្នោះដោយហេតុដែលបានពូនភ្នំខ្សាច់នោះ

ឯង។ដូច្នេះហើយជនជាតិខ្មែរយើងជាអ្នកកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាតែងកើតសេចក្តីជ្រះថ្លាមានក្ដីជំនឿទើបបាននាំគ្នាសាងវាលុកចេតិយនៅក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីជាប់ជាទំនៀមប្រពៃណីមួយដ៏ពិសេសដរាបជារៀងរហូតមកទល់បច្ចុប្បន្នកាលនេះឯង៕

ថាច់ដើយ