ធ្វើកោសល្យវិច័យកូវីដ- ១៩ “ពេលខ្លះវិជ្ជមាន ពេលខ្លះអវិជ្ជមាន” ព្រោះហេតុអ្វី?

កោសល្យវិច័យកូវីដ-១៩។ រូបថត៖ ​ រតនា

     ការបកស្រាយពីអ្នកឯកទេសស្ដីពីលទ្ធផលធ្វើកោសល្យវិច័យកូវីដ-១៩ “​ ពេលខ្លះវិជ្ជមានពេលខ្លះអវិជ្ជមាន” បានមនុស្សជាច្រើនយកចិត្តទុកដាក់។
     មានករណី F0 ម្នាក់បានជម្លៀសព្យាបាលនៅនឹងផ្ទះឲ្យដឹងថា៖ ក្នុងពេលដែលព្យាបាលកូវីដ -១៩ នៅនឹងផ្ទះតែងធ្វើតេស្តរហ័សដោយខ្លួនឯង។ ពេលខ្លះតេស្ដនៅពេលព្រឹកផ្ដល់លទ្ធផលអវិជ្ជមាន ប៉ុន្តែតេស្ដ នៅពេលរសៀលបែរជាផ្ដល់លទ្ធផលវិជ្ជមាន។ ឬក៏លទ្ធផលតេស្តរហ័សអវិជ្ជមាន ប៉ុន្តែពេលធ្វើកោសល្យវិច័យ PCR ផ្ដល់លទ្ធ ផលវិជ្ជមាន។
     ផ្ដល់ចម្លើយឲ្យករណីនេះ ក៏ដូចជាករណីសង្ស័យជាច្រើនទៀតអំពីបណ្ដាមូលហេតុបណ្ដាលឲ្យលទ្ធផល ធ្វើកោសល្យវិច័យចំពោះម្នាក់ “ពេលខ្លះអវិជ្ជមានពេលខ្លះវិជ្ជមាន” បណ្ឌិតវេជ្ជបណ្ឌិត ង្វៀងថាញ់ញ៉ាង មន្ទីរពេទ្យកុមារលេខ ១ បាន ចែក រំលែកថា ចំពោះមនុស្សម្នាក់អនុវត្តការធ្វើកោសល្យវិច័យ ០២ ដង ក្នុងពេលផ្សេងគ្នាហើយផ្ដល់លទ្ធផលមិនដូចគ្នាអាចឥទ្ធិពលពីបណ្ដាកត្តាជាច្រើន។
     កត្តាទាំងនេះរួមមាន៖ កន្លែងយកសំណាកលក្ខណៈរក្សាទុកសំណាក ពេលវេលាចាប់ផ្ដើម អនុវត្តរហូតដល់ពេលយកសំណាក អ្នកជំងឺមានរោគសញ្ញាឬក៏គ្មានរោគសញ្ញា និងកម្រិតអង្សាវិរុសក្នុងសំណាកជំងឺ ជះឥទ្ធិពលដល់កម្រិតរំញោច (អាចផ្ដល់លទ្ធផលវិជ្ជមានចំពោះបណ្ដាអ្នកដែលមានជំងឺ) នៃការធ្វើកោសល្យវិច័យរហ័សចំពោះ ជំងឺកូវីដ-១៩។
     ឧបមាដូចជាកន្លែងយកសំណាកពេលច្រកចង្កឹះចូលរន្ធច្រមុះយកសំណាកត្រូវរបៀបអាចនឹងផ្ដល់ លទ្ធផលត្រឹមត្រូវជាក់ស្ដែង។
     កត្តាពេលវេលាចាប់ពីពេលចាប់ផ្ដើមដល់ពេល យកសំណាកក៏មានការជះឥទ្ធិពលយ៉ាងច្រើនដល់ លទ្ធផលធ្វើកោសល្យវិច័យដែរ។ តាមលទ្ធផលស្រាវជ្រាវ ពេលវេលានេះក្រោមឬក៏ស្មើ ០៧ ថ្ងៃ កម្រិតរំញោច ៨៦,២% (៨១,៨- ៨៩,៧) ក្នុងខណៈដែលលើសពី ០៧ ថ្ងៃ ៧០,៨%  (៦០,៧ -៧៩,២)។ ក្រៅពីនោះ ប្រសិនបើនៅពេលយកសំណាកអ្នកជំងឺមានរោគសញ្ញាលទ្ធផលតេស្ដវិជ្ជ មានក៏ខ្ពស់ជាងគ្មានរោគសញ្ញា (៨០,១% -៥៤,៨%)។
     កម្រិតអង្សាវិរុសក្នុងសំណាកអ្នកជំងឺក៏ជាកត្តា សម្រេចលទ្ធផលវិជ្ជមាននៃការធ្វើកោសល្យវិច័យដែរ។ ជាក់ស្ដែង ប្រសិនបើ CT ≤ ២៥ នោះ កម្រិតរំញោច ៩៦,៤% (៩៤,៣-៩៧,៧) ក្នុងខណៈ ដែល CT ≤ ៣០ កម្រិតរំញោច ៨៩,៥% (៨៥,៣ - ៩២,៥)។ ថ្វីត្បិតដូច្នោះក្ដី ប្រសិនបើ CT>៣០ កម្រិតរំញោច ថយចុះនៅ ១៨,៧% (១២,៩-២៦,៣)។
     ក្រៅពីបណ្ដាកត្តាខាងលើ ប្រសិនបើចន្លោះ ពេលយកសំណាក ០២ លើកជិតគ្នាហើយយកនៅកន្លែងតែមួយ (រន្ធច្រមុះតែម្ខាង) លទ្ធផលធ្វើកោសល្យវិច័យវិជ្ជមានក៏ថយចុះអាស្រ័យដោយចំនួនសំណាកជំងឺលើកទី ២ បានថយចុះ។
     ទាក់ទងដល់បញ្ហាលទ្ធផលធ្វើកោសល្យវិច័យ “ពេលខ្លះវិជ្ជមានពេលខ្លះអវិជ្ជមាន”  វេជ្ជបណ្ឌិត ត្រឿងហូវខាញ់ ក៏ធ្លាប់បានចែករំលែកដែរថា៖ មានករណីតេស្ដរហ័សជាច្រើនវិជ្ជមាន ប៉ុន្តែបើទិញប្រភេទចង្កឹះតេស្ដដទៃបែរជាផ្ដល់លទ្ធផលអវិជ្ជមាន និងធ្វើកោសល្យវិច័យ PCR ក៏ផ្ដល់លទ្ធផលអវិជ្ជមាន។ ខណៈនោះ ការបញ្ជាក់ចង្កឹះតេស្ដ ដំបូងផ្ដល់លទ្ធផលមិនពិតប្រាកដនោះគឺមិនទាន់ ត្រឹមត្រូវព្រោះសំឡី ក្បាលចង្កឹះយកសំណាកលើក ក្រោយគ្មានឃើញវិរុសគឺមិនទាន់ជាក់ថាលើកទី ១ ខុសឡើយ។ ទាំងការធ្វើកោសល្យវិច័យ PCR ក៏មានពេលកន្លែងនេះវិជ្ជមាន ប៉ុន្តែកន្លែងផ្សេងអវិជ្ជមាន (បំផុតគឺវិជ្ជមាននឹង CT ខ្ពស់ ) ព្រោះសំឡីក្បាលចង្កឹះផ្ដិតយក ០២ លើកផ្សេងគ្នា។
     ក្នុងខណៈដែលអាសន្នរោគកូវីដ ១៩ រីករាលដាល ការធ្វើកោសល្យវិច័យរហ័សឬក៏ធ្វើកោសល្យវិច័យ RT-PCR មិនជាបញ្ហាចម្លែកចំពោះមនុស្ស ជាច្រើនទៀតឡើយ។ មានមូលដ្ឋានជាច្រើនបានផ្សព្វផ្សាយ ណែនាំប្រជាជនឲ្យធ្វើកោសល្យវិច័យរហ័សនៅនឹងផ្ទះដោយខ្លួនឯងហើយមានប្រជា ជនជាច្រើនទៅកាន់ បណ្ដាអង្គភាពផ្គត់ផ្គង់សេវាធ្វើកោសល្យវិច័យដោយខ្លួនឯងដើម្បីអនុវត្តការ ធ្វើកោសល្យវិច័យដោយខ្លួនឯង។ល។ មានមូលហេតុជាច្រើន អាចបណ្ដាលឲ្យលទ្ធផលធ្វើកោសល្យវិច័យកូវីដ ១៩ “ពេលខ្លះវិជ្ជមា ន ពេលខ្លះអវិជ្ជមាន” ប្រការនេះអាចបង្កឲ្យជះឥទ្ធិពលអសកម្ម បំផុតគឺចិត្តសាស្រ្តជ្រួលច្របល់ចំពោះ អ្នកជំងឺ៕

     បណ្ដាអ្នកឯកទេសព្រមាន 
     ទោះជាលទ្ធផលធ្វើកោសល្យវិច័យវិជ្ជមានឬអវិជ្ជមានក៏ត្រូវស្ដាប់រាងកាយ ស្ដាប់សុខភាពរបស់ខ្លួន គប្បីចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ១-៩ អនុវត្តវិធានការ ៥K ទាំង លទ្ធផលធ្វើកោសល្យវិច័យវិជ្ជមានឬអវិជ្ជមាន ដើម្បីការពារអ្នកនៅជិតខាង៕