12/05/2025 10:16
Lễ ký kết đã diễn ra tối ngày 10/5 (giờ Việt Nam), tại thủ đô Moskva (Nga). Theo thỏa thuận hợp tác, hai bên sẽ thảo luận để thiết lập nền tảng hợp tác sâu về công nghệ cao trong lĩnh vực y sinh, tập trung vào nghiên cứu, đầu tư, chuyển giao công nghệ và thương mại các thuốc sinh học, vaccine công nghệ cao.
Ngoài ra, VNVC còn ký kết hợp tác với Trung tâm Nghiên cứu Quốc gia về dịch tễ học và vi sinh vật học Gamaleya về hợp tác nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ sinh học; ký kết với Tập đoàn dược phẩm Nga Binnopharm, một trong những hãng sản xuất dược phẩm lớn nhất nước Nga.
Ngay sau ký kết, VNVC sẽ bắt đầu các hoạt động trao đổi khoa học cùng các nhà khoa học từ nhiều viện nghiên cứu, bệnh viện cao cấp của Nga để tiếp nhận chuyển giao công nghệ nghiên cứu, thử nghiệm và sản xuất vaccine sử dụng công nghệ mRNA. Đặc biệt là nghiên cứu triển khai sản xuất vaccine theo mô hình “chu trình toàn diện, khép kín hoàn toàn” tại Việt Nam, tập trung vào các sản phẩm dược phẩm là thế mạnh của Binnopharm, cùng với các sản phẩm dược phẩm quan trọng khác của Nga, tập trung chuyên sâu là lĩnh vực chẩn đoán và điều trị ung thư công nghệ cao.
Theo đó, các vaccine công nghệ mRNA tiềm năng của Nga sẽ được VNVC sớm đưa về Việt Nam ngay từ quá trình thử nghiệm lâm sàng giai đoạn sớm để người bệnh có cơ hội được tiếp cận thêm những giải pháp hiện đại hàng đầu thế giới với tỷ lệ thành công sau điều trị ở mức rất cao. Bên cạnh đó, việc phía Nga thực hiện các nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng của các thuốc sinh học, vaccine công nghệ tiên tiến tại Việt Nam cũng giúp hoạt động đăng ký cấp phép, thương mại hóa sản phẩm thuận lợi, nhanh chóng hơn ngay khi đạt được kết quả tốt.
Đánh giá cao mối quan hệ hợp tác với các cơ quan uy tín của Nga, ông Ngô Chí Dũng, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc điều hành VNVC khẳng định, đây là cột mốc quan trọng, mở ra cơ hội cho Việt Nam tiếp cận, thử nghiệm các vaccine trên công nghệ mRNA tiên tiến bậc nhất mà phía Nga đang đẩy mạnh nghiên cứu phát triển. Hai bên sẽ trao đổi để mở ra cơ hội cho Việt Nam sẽ được tiếp cận sớm với vaccine ung thư công nghệ mRNA tiềm năng của Nga, không chỉ là nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng, thương mại hoá sản phẩm mà còn có thể để sản xuất ngay tại Nhà máy sản xuất Vắc xin và Sinh phẩm VNVC tại Long An.
“Trong bối cảnh mỗi năm Việt Nam ghi nhận hàng trăm nghìn ca mắc mới và tử vong do ung thư, thỏa thuận hợp tác quan trọng này sẽ mở ra cơ hội mới điều trị ung thư bằng vaccine đầu tiên ngay trong nước, góp phần tiết kiệm chi phí và nâng cao chất lượng sống cho người dân. Sự kiện này cũng khẳng định nỗ lực mạnh mẽ của y tế Việt Nam mà VNVC là đại diện trong hợp tác quốc tế về khoa học công nghệ và đầu tư phát triển năng lực sản xuất vắc xin hiện đại cho Việt Nam theo chỉ đạo từ Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị”, ông Ngô Chí Dũng nhấn mạnh.
Trước đó, tháng 12/2024, Trung tâm Nghiên cứu y học quốc gia về X-quang thuộc Bộ Y tế Nga công bố nước này đang nghiên cứu phát triển vaccine điều trị ung thư phổi tiềm năng, được sản xuất theo công nghệ tiên tiến mRNA. Vaccine điều trị ung thư là sản phẩm tiềm năng mang tính cách mạng của ngành y tế Nga, sử dụng công nghệ mRNA, tương tự như các vaccine COVID-19 của Pfizer và Moderna.
Công nghệ này mã hóa chuỗi protein của kháng nguyên ung thư trong mRNA, khi đưa vào cơ thể sẽ kích thích hệ miễn dịch nhận diện và tiêu diệt chính xác tế bào ung thư mà không ảnh hưởng đến các mô khỏe mạnh khác. Vaccine được cá nhân hóa, nghĩa là mỗi liều vaccine được thiết kế riêng dựa trên đặc điểm di truyền khối u của từng bệnh nhân.
Đặc biệt, vaccine đòi hỏi điều kiện bảo quản cực kỳ khắt khe ở nhiệt độ âm sâu lên đến âm 80 độ C. Trí tuệ nhân tạo (AI) được sử dụng để phân tích thông tin khối u và tạo bản thiết kế vaccine trong khoảng một tuần, giúp rút ngắn thời gian chờ đợi, nhất là cho những bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối. Vaccine được ba đơn vị nghiên cứu hàng đầu nước Nga và thế giới phối hợp phát triển từ năm 2022, bao gồm Trung tâm Nghiên cứu quốc gia về dịch tễ học và vi sinh vật học Gamaleya với lịch sử 134 năm, Viện nghiên cứu ung thư P.Hertsen Moscow và Trung tâm nghiên cứu ung thư Blokhina. Tập đoàn Binnopharm sẽ đảm nhận vai trò sản xuất vaccine chống ung thư.
Thử nghiệm tiền lâm sàng hoàn thành vào tháng 9/2024 cho kết quả rất khả quan: khối u ác tính giảm kích thước đáng kể, thậm chí biến mất hoàn toàn, bao gồm cả tế bào di căn. Với thành công từ thử nghiệm tiền lâm sàng, vaccine này đã được Bộ Y tế Nga và Cơ quan Quản lý y tế liên bang cấp phép thử nghiệm lâm sàng, dự kiến từ tháng 9/2025. Vaccine có tiềm năng ứng dụng để điều trị nhiều loại ung thư, bao gồm ung thư phổi, ung thư thận, ung thư tụy và ung thư hắc tố.
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đề nghị tất cả tỉnh, thành phố triển khai đợt cao điểm từ nay đến hết tháng 5/2025 để đấu tranh phòng chống thuốc giả, thực phẩm chức năng giả. Kết quả báo cáo về Bộ Y tế trước ngày 10/6. Bộ sẽ tổng hợp, báo cáo Chính phủ trước ngày 15/6.