Nông dân cần gắn kết sản xuất với nhu cầu thị trường

Nông dân Thạch Chiệt, ấp Sóc Ớt, xã Ngũ Lạc, huyện Duyên Hải: Nên chọn cây trồng có thể xuất khẩu...

Ông Thạch Chiệt bên ruộng ớt của gia đình đang thu hoạch.

Với diện tích trồng màu của gia đình khoảng 0,3ha; hàng năm, nông dân Thạch Chiệt thực hiện trồng luân canh cây ớt xoay vòng để tránh lập đất. Trong đó, cây ớt chỉ thiên được ông Chiệt hướng đến cây trồng chủ lực, không chọn giống ớt sừng vàng.

Theo phân tích của ông Thạch Chiệt: do ớt sừng vàng chủ yếu tiêu thụ nội địa, không xuất khẩu, hiện giá ớt này từ 30.000 - 60.000 đồng/kg. Nhưng gia đình vẫn chọn trồng ớt chỉ thiên, hiện nay giá khoảng 17.000 đồng/kg, có lúc tăng trên 45.000 đồng/kg, nhưng sức tiêu thụ mạnh và phần lớn thương lái hay doanh nghiệp đều liên kết thu mua cung ứng cho các đầu mối xuất khẩu (ớt khô, bột ớt sấy), nên nhu cầu về sản lượng cao, nhà nông ít lo lắng về đầu ra.

Được biết, diện tích trồng ớt của nông dân xã Ngũ Lạc, huyện Duyên Hải hàng năm đạt gần 100ha, trong đó chủ yếu là ớt chỉ thiên; mang lại nguồn thu nhập không nhỏ cho nông dân ở đây. Với năng suất ớt chỉ thiên bình quân hiện nay đạt khoảng 20 - 25 tấn/ha và thời gian thu hoạch đối với ớt chỉ thiên thường kéo dài từ 60 - 70 ngày, sau khi thu hoạch đợt ớt đầu tiên. Với ưu điểm trên, nên khi giá ớt chỉ thiên lên xuống cũng ít bị ảnh hưởng kéo dài do thu hoạch đông ken…

Cũng theo ông Thạch Chiệt, do thời gian thu hoạch ớt sừng vàng rất ngắn và tập trung, điều kiện trồng cũng rất khó, dễ bị bệnh (nhất là kháng thư, gây ún trái) nên nông dân chọn ớt chỉ thiên để phát triển. Với giá ớt chỉ thiên hiện nay 17.000 đồng/kg, người trồng ớt thu lợi nhuận khoảng 8.000 đồng/kg.

Nông dân Thạch Rane, Ấp 2, xã Phong Phú, huyện Cầu Kè: trồng dừa có liên kết sẽ ổn định giá bán, không lo về đầu ra...

Ông Thạch Rane với nguồn thu từ dừa sáp cấy phôi trên 200 triệu đồng/ha/năm (dừa năm thứ 3).

Từ năm 2022, gia đình ông Thạch Rane chuyển đổi khoảng 04ha đất ruộng sang trồng chuyên canh cây dừa sáp cấy phôi (khoảng 1.000 gốc), đây là mô hình đầu tư có liên kết với tiêu thụ về đầu ra. Đến đầu năm 2025, trên 30% diện tích dừa của gia đình ông Thạch Rane cho thu hoạch và trái dừa sáp chiếm khoảng 80%.

Ông Thạch Rane cho biết: đối với trái dừa sáp cần có đầu ra ổn định và doanh nghiệp liên kết với nhà vườn để thu mua; có như vậy thì nhà vườn an tâm hơn vì trái dừa sáp không như trái dừa khô thường, thời gian bảo quản trái từ lúc hái đến sử dụng khoảng 10 ngày. Ngoài ra, do chi phí đầu tư trồng dừa sáp cấy phôi rất lớn, với giá cây giống 800.000 - 850.000 đồng/cây (khoảng 180 triệu đồng/ha) và thời gian để có thu hoạch khoảng 03 năm, vì vậy trong phát triển cây dừa sáp cần chuẩn bị tốt từ các doanh nghiệp để liên kết thu mua và chế biến sâu từ trái dừa sáp.

Hiện toàn tỉnh có khoảng 1.277ha dừa sáp; trong đó, có 31,1ha dừa sáp trồng từ cây dừa sáp nuôi cấy phôi. Hiện có hơn 100 sản phẩm được chế biến từ trái dừa sáp, trong đó có 15 sản phẩm từ dừa sáp được công nhận OCOP 3 sao trở lên. Tuy nhiên, sản lượng dừa sáp còn khá lớn và chủ yếu tiêu thụ nguyên liệu thô (trái dừa sáp), từ đó, nhà vườn khi hướng đến chuyên canh dừa sáp (giống dừa cấy phôi hay cấy mô) sẽ làm gia tăng sản lượng, trong khí đó các doanh nghiệp tham gia việc chế biến sâu từ trái dừa sáp còn nhiều hạn chế…

Trước đây, nhà vườn chủ yếu trồng dừa sáp theo hình thức chọn giống truyền thống (tỷ lệ sáp khoảng 15 - 20%), dẫn đến cung không đủ cầu; nên giá bán khá cao (70.000 - 120.000 đồng/trái sáp); còn hiện nay, với ứng dụng khoa học - kỹ thuật cũng như việc đưa vào trồng các giống dừa chọn lọc có tỷ lệ sáp cao (dừa cấy phôi, cấy mô…), sản lượng tăng; từ đó giá dừa sáp giảm do “không còn là hàng hiếm”, dao động khoảng 50.000 - 60.000 đồng/trái.

Cũng theo ông Thạch Rane, thu nhập từ trái dừa sáp hiện nay (giá trị mang lại từ trái dừa sáp) giảm mạnh; nên nhà vườn cần đầu tư theo hướng sản xuất của thị thường và liên kết với doanh nghiệp; có như vậy, hàng nông sản của nông dân mới ổn định và phát triển, nâng cao giá trị sản phẩm…

Bài, ảnh: HỮU HUỆ