Phát huy vai trò của tôn giáo vì một Trà Vinh xanh - sạch - đẹp

Lễ ra mắt Ban Chủ nhiệm mô hình “Tôn giáo tham gia BVMT và ứng phó với BĐKH” giai đoạn 2025 - 2026 tại khu dân cư ấp Nhà Thờ, xã Tân An, huyện Càng Long.

Với gần 600.000 tín đồ, chiếm hơn 59% dân số, các tổ chức tôn giáo tại Trà Vinh đã thể hiện vai trò tiên phong trong lan tỏa nhận thức và hành động BVMT. Điều đáng ghi nhận là những hành động vì môi trường của các tôn giáo không chỉ dừng lại ở lời kêu gọi hay tuyên truyền mà đã được cụ thể hóa bằng các mô hình thiết thực, đa dạng và mang tính cộng đồng.

Đồng chí Kiên Banh, Phó Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam tỉnh cho biết: tại tỉnh Trà Vinh, hoạt động BVMT của các tôn giáo không chỉ giới hạn trong phạm vi của từng tôn giáo mà còn thường xuyên phối hợp với nhau và với các tổ chức, MTTQ Việt Nam các cấp, chính quyền địa phương để tăng cường hiệu quả và lan tỏa phạm vi của hoạt động BVMT. Sự phối hợp đã giúp tiết kiệm tài nguyên, nguồn lực và tạo ra những ảnh hưởng tích cực hơn đối với môi trường, cộng đồng. Thông qua các hoạt động giao lưu văn hóa, các lễ hội, ngày lễ của các tôn giáo được tổ chức đã đẩy mạnh kết nối, giao lưu văn hóa giữa các tín đồ, góp phần tăng cường sự đoàn kết, đồng thời, là cơ hội để chia sẻ những giá trị, quan điểm chung về BVMT.

Từ đầu năm đến nay, Ban Thường trực UBMTTQ Việt Nam tỉnh phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường, chính quyền địa phương và các tổ chức tôn giáo xây dựng và ra mắt 13 mô hình cơ sở tôn giáo tham gia BVMT và ứng phó với BĐKH. Cụ thể như: Nhà thờ Cổ Chiên, xã Hòa Minh, huyện Châu Thành; Nhà thờ Vinh Kim, xã Vinh Kim, huyện Cầu Ngang; Nhà thờ Kinh Long Hội, xã Tân An, huyện Càng Long; Chùa Long Vĩnh, Phường 2, thị xã Duyên Hải; Chùa An Thành, xã Định An, huyện Trà Cú; Chùa Trà Khúp, xã Ngũ Lạc, huyện Duyên Hải; Chùa Sră Nẹt, Phường 8, thành phố Trà Vinh; Thánh thất Cao đài Hùng Hòa, xã Hùng Hòa, huyện Tiểu Cần; Thánh thất Cao đài Rùm Sóc, xã Châu Điền, huyện Cầu Kè... nâng tổng số đến nay, toàn tỉnh đã xây dựng được 25 mô hình cơ sở tôn giáo tham gia BVMT và ứng phó với BĐKH. 

Việc xây dựng 25 mô hình cơ sở tôn giáo tham gia BVMT và ứng phó BĐKH trong toàn tỉnh không chỉ là con số, mà là biểu hiện của sự chuyển mình trong nhận thức cộng đồng. Theo đó, mô hình “Tôn giáo tham gia BVMT và ứng phó với BĐKH” được triển khai nhằm tổ chức thực hiện và vận động các hộ gia đình đồng bào các tôn giáo thực hiện đầy đủ các tiêu chí XDNTM, đô thị văn minh; ổ chức cuộc sống và sản xuất hàng ngày thân thiện với môi trường; phấn đấu đạt 100% hộ đồng bào tôn giáo thực hiện tốt các nội dung về bảo đảm môi trường, ứng phó với BĐKH. Đồng thời, mô hình chú trọng vận động đồng bào có đạo bảo đảm vệ sinh môi trường, giữ gìn cây xanh tại các di tích lịch sử, các tụ điểm công cộng và khu vực sinh hoạt chung; tích cực tham gia các hoạt động BVMT do địa phương phát động. Cộng đồng tôn giáo và dân cư chia sẻ, giúp đỡ người nghèo, hoàn cảnh khó khăn, bị rủi ro do thiên tai, dịch bệnh.

Linh mục Nguyễn Thái Dương, Chủ nhiệm mô hình “Tôn giáo tham gia BVMT và ứng phó với BĐKH” giai đoạn 2025 - 2026 tại khu dân cư ấp Nhà Thờ, xã Tân An, huyện Càng Long gắn với Nhà thờ Kinh Long Hội cho biết: thực hiện mô hình tôn giáo tham gia BVMT và ứng phó với BĐKH có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, Mặt trận các cấp, các tổ chức đoàn thể và Nhà thờ Kinh Long Hội. Chính sự đồng lòng này đã làm nên sức mạnh tập thể, giúp các hoạt động BVMT không bị rời rạc mà trở thành phong trào có sức lan tỏa.

Cùng với sự tham gia của thành viên Ban Quới chức trong tuyên truyền về BVMT với nội dung gần gũi, dễ tiếp thu. Đồng thời, thành viên Ban Quới chức cùng tham gia, vận động giáo dân thực hiện trồng cây xanh, xây dựng tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp, thu gom rác thải, giữ gìn khuôn viên các cơ sở tôn giáo xanh - sạch - đẹp.

Hòa thượng Thích Trí Minh, Ủy viên Hội đồng Trị sự GHPG Việt Nam, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Trị sự GHPG Việt Nam tỉnh Trà Vinh tham gia thực hiện tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp tại xã Phước Hưng, huyện Trà Cú.

Thực tế, mỗi tôn giáo, mỗi cơ sở tôn giáo trên địa bàn tỉnh đều có cách riêng để chung tay BVMT, ứng phó với BĐKH, như: các chùa Phật giáo Nam tông Khmer trồng hàng ngàn cây xanh, tổ chức các buổi thuyết pháp nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường. Giáo xứ Công giáo kiên trì dọn dẹp kênh rạch, nhà thờ, giáo xứ, vận động tín đồ phân loại rác, sử dụng túi đựng thân thiện với môi trường. Thánh thất Cao đài xây hầm biogas, hồ trữ nước ngọt, thích ứng với tình trạng xâm nhập mặn. Cơ sở Tịnh độ Cư sĩ kết hợp y học cổ truyền phát triển vườn thuốc Nam trong mỗi hộ gia đình, thân thiện với thiên nhiên.

Bà Lâm Mỹ Lệ Hà, Bí thư Chi bộ Khóm 8, Phường 8, thành phố Trà Vinh, thành viên Ban Chủ nhiệm mô hình “Tôn giáo tham gia BVMT và ứng phó với BĐKH” tại khu dân cư gắn với Chùa Sră Nẹt chia sẻ: thực tế, trên địa bàn Khóm 8, mô hình tôn giáo tham gia BVMT và ứng phó với BĐKHmang lại hiệu quả rất rõ ràng. Nhờ có sự tham gia của Sư cả và các vị sư, thành viên Ban Quản trị chùa trong tuyên truyền, vận động đồng bào phật tử. Từ đó, góp phần thay đổi nhận thức trong đồng bào phật tử và quần chúng nhân dân không còn vứt rác bừa bãi, tích cực tham gia các hoạt động trồng cây, vệ sinh tuyến đường, khu dân cư. Mô hình góp phần quan trọng vào việc xây dựng nếp sống văn minh, thân thiện với môi trường, rất mong mô hình được duy trì, mở rộng và có thêm sự hỗ trợ từ cấp trên để triển khai đồng bộ, lâu dài.

Ông Thạch Ma Ry, ngụ Khóm 8, Phường 8, thành phố Trà Vinh cho biết: từ khi chùa phát động mô hình BVMT, gia đình tôi và hộ dân xung quanh ý thức hơn trong việc giữ gìn vệ sinh, không đổ rác ra các hố, gốc cây như trước. Các vị sư cũng thường xuyên nhắc nhở và hướng dẫn cách phân loại rác, trồng cây quanh nhà. Bản thân tôi thấy mô hình này rất thiết thực, vì môi trường sạch sẽ thì cuộc sống cũng thoải mái hơn, con cháu mình sau này cũng được hưởng lợi.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, một số khó khăn cần được quan tâm đúng mức như nhận thức và hành động giữa đồng bào các tôn giáo còn chưa đồng đều. Việc đánh giá hiệu quả, nhân rộng các mô hình tiêu biểu cũng chưa được thực hiện bài bản, có hệ thống.

Theo đồng chí Kiên Banh, Phó Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam tỉnh, chính sự đóng góp tích cực của các tôn giáo đã góp phần cùng hệ thống chính trị và Nhân dân hoàn thành nhiệm vụ xây dựng tỉnh NTM năm 2024. Để tiếp tục phát huy vai trò của các tôn giáo trong thời gian tới, các tổ chức tôn giáo cần tiếp tục đẩy mạnh lồng ghép nội dung BVMT vào hoạt động tôn giáo thường xuyên, từ tuyên truyền đến sinh hoạt cộng đồng. Các ngành chức năng nên xây dựng chương trình phối hợp lâu dài với từng tổ chức tôn giáo, từ đó, hỗ trợ về chuyên môn, kỹ thuật và kinh phí để triển khai các mô hình bảo vệ môi trường phù hợp với đặc điểm từng địa bàn, từng tôn giáo. Song song đó, cần xây dựng lực lượng kế cận, nhất là thanh, thiếu niên trong các cộng đồng tôn giáo để lan tỏa ý thức và kỹ năng sống thân thiện với thiên nhiên. Khuyến khích các cơ sở tôn giáo đầu tư vào hệ thống xử lý rác thải, nước thải, trồng cây xanh hoặc lắp đặt năng lượng mặt trời tại nơi thờ tự. Nhân rộng mô hình “Tôn giáo tham gia BVMT” gắn với các tiêu chí XDNTM, đô thị văn minh.

Sự chung tay của các tổ chức tôn giáo trên địa bàn tỉnh trong BVMT đã và đang tạo nên những chuyển biến tích cực từ nhận thức đến hành động trong cộng đồng. Mỗi việc làm nhỏ như trồng cây, phân loại rác, giữ gìn cảnh quan nơi thờ tự khi lan tỏa rộng rãi sẽ góp phần hình thành một không gian sống xanh - sạch - đẹp và bền vững.

Bài, ảnh: SƠN TUYỀN