Người Trà Vinh phát huy truyền thống viết tiếp trang sử hào hùng trong giai đoạn mới

Đại biểu dự hội thảo.

Tại buổi hội thảo khoa học “Xây dựng và phát triển hệ giá trị tiêu biểu về văn hóa và con người Trà Vinh - Nền tảng để tỉnh Trà Vinh phát triển bền vững” được Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Trường Đại học Trà Vinh tổ chức, các nhà nghiên cứu đã chia sẻ, thảo luận nhiều nội dung về tính cách người Trà Vinh. Từ đó, giúp đại biểu nhận diện văn hóa Trà Vinh trong không gian văn hóa Nam Bộ, trong đời sống sinh hoạt hàng ngày, trong lao động sản xuất, trong văn học nghệ thuật, trong kháng chiến và trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc…

Những chia sẻ chân thành thấm vào từng suy nghĩ, từng nhịp thở của người nghe, giúp đại biểu cũng như mỗi người dân Trà Vinh hiểu rõ tính cách văn hóa tiêu biểu của người Trà Vinh và nỗ lực giữ gìn những giá trị tốt đẹp đó, cùng đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Tiến sĩ Nguyễn Bách Khoa, nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Vĩnh Long chia sẻ: là một bộ phận cấu thành cư dân đồng bằng sông Cửu Long, cư dân Nam Bộ nhưng do sự tác động bởi những yếu tố tự nhiên, xã hội, sự cộng cư, hòa quyện của 03 dân tộc Kinh, Khmer, Hoa đã làm nên những nét khá đặc trưng của người Trà Vinh với những đức tính được ghi nhận như: bao dung, nghĩa tình, chịu thương, chịu khó, kiên cường, bất khuất, hết lòng vì nghĩa…

Tiến sĩ Nguyễn Bách Khoa, nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Vĩnh Long chia sẻ đôi nét về “dân Trà Vinh”.

Tiến sĩ Nguyễn Bách Khoa nhấn mạnh: là những người nghèo khổ, tha phương cầu thực, căm ghét cường quyền, bạo lực, chiến tranh, tranh quyền đoạt lợi nên những cư dân đến vùng đất Trà Vinh sinh sống ngay từ buổi đầu với mong muốn có cuộc sống tốt hơn, sung túc hơn và bình đẳng, nhân nghĩa hơn. Sự yêu ghét, tôn trọng, quý mến, thương yêu là những phẩm chất tốt đẹp có ngay trong chính những con người Trà Vinh hiền hòa, chân chất. Sự cố kết được dựa trên mục tiêu cao đẹp là vì cộng đồng, vì mục tiêu chung. Hàng trăm năm qua, người Trà Vinh đã sống, hành xử như vậy để rồi gìn giữ và trao truyền từ đời này sang đời khác.

Đó là tinh thần của ông Thống chế điều bát Nguyễn Văn Tồn (Thạch Duồng) danh tướng thời chúa Nguyễn Ánh, của Tri huyện Trà Vang - Bùi Hữu Nghĩa, của nữ Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Thị Út (Út Tịch)… Tất cả đều mang trong người tinh thần cố kết cộng đồng, đùm bọc, xả thân, cống hiến, góp phần làm nên tính cách của con người trên vùng đất mới Trà Vinh. Từ đó, chúng ta càng tự hào về đất về con người nơi đây và lưu giữ, phát huy những giá trị mang tính chất phi vật thể ấy cho hành trình hướng tới tương lai.

Tiến sĩ Phú Văn Hẳn, Trưởng phòng Quản lý Khoa học, Trường Đại học Hùng Vương, Thành phố Hồ Chí Minh khẳng định: người Trà Vinh sống trong môi trường đa dân tộc, đa tôn giáo, tạo nên nền văn hóa đa dạng. Thường ngày, các dân tộc cùng nhau tham gia các lễ hội cộng đồng, chấp nhận và thích nghi với sự khác biệt của nhau, hình thành nên một vùng có sự giao thoa văn hóa mạnh mẽ, tạo nên sự khoan dung, tôn trọng lẫn nhau giữa các dân tộc, tôn giáo, góp phần định hình tính cách cởi mở, hòa đồng của người dân Trà Vinh.

Tiến sĩ Phú Văn Hẳn, Trường Đại học Hùng Vương, Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ quan điểm về tính cách văn hóa, con người Trà Vinh.

Trên vùng đất giàu truyền thống văn hóa đó, cùng quá trình đấu tranh lâu đời, tinh thần yêu nước của Nhân dân Trà Vinh được hun đúc. Người Trà Vinh đã đứng lên bảo vệ chủ quyền Tổ quốc, đầy ý chí kiên cường, bất khuất, khắc họa nên những đặc điểm tiêu biểu của người Trà Vinh có tinh thần trách nhiệm và tận tụy, kiên trì và bản lĩnh, đoàn kết và hài hòa, đề cao tính công bằng và minh bạch. Trong bối cảnh hội nhập, người Trà Vinh vẫn giữ được những giá trị cốt lõi của văn hóa chính trị như tinh thần trách nhiệm, sự đồng thuận và đề cao tính công bằng.

Bên cạnh, đề cao giá trị gia đình và sự gắn kết cộng đồng, các nhà nghiên cứu khẳng định: là vùng đất cộng cư nên sự cố kết cộng đồng là hiện tượng khá phổ biến xuất phát từ nhu cầu của cuộc sống. Các thế hệ người dân Trà Vinh đã gắn kết, hòa quyện cùng nhau, chung lưng đấu cật cùng tồn tại làm nên những trang sử hào hùng và xây dựng lên những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể trên vùng đất này. Chính tinh thần này đã tạo nên một môi trường xã hội chan hòa, biết yêu thương giúp đỡ lẫn nhau và hướng thiện của con người Trà Vinh. Chúng ta dễ bắt gặp những con người Trà Vinh mà ta thấy ở họ có sự mộc mạc, chân chất của người Khmer, có sự chịu thương, chịu khó của người Kinh và có sự linh hoạt trong cuộc sống của người Hoa.

Đặc biệt, người Trà Vinh yêu thiên nhiên, quý cây rừng thể hiện bởi sự vun trồng và bảo vệ để có những vườn cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi. Như Nhà văn, Nhà nghiên cứu Trần Dũng từng nói: “Với người Trà Vinh, màu xanh cổ thụ thực sự gắn bó, trở thành máu thịt, thành tâm hồn, góp phần hình thành tính cách của người Trà Vinh”. Năm 2024, theo công bố của cơ quan theo dõi chất lượng không khí toàn cầu IQAir (Thụy Sỹ), thành phố Trà Vinh xếp thứ 03 trong Top 15 thành phố có chất lượng không khí trong lành nhất tại Đông Nam Á và được xếp hạng trong lành nhất Việt Nam.

Ngoài ra, tại hội thảo, nhiều đại biểu chia sẻ nội dung phát huy các giá trị văn hóa tốt đẹp của lịch sử và tính cách người Trà Vinh, quá trình XDNTM, người dân các địa phương trong tỉnh đã đoàn kết, chung tay phát triển kinh tế, nâng cao đời sống, giữ gìn các giá trị tốt đẹp, góp phần xây dựng đời sống cư dân nông thôn Trà Vinh hiện nay. Đó là một trong những yếu tố quan trọng góp phần giúp Trà Vinh hoàn thành nhiệm vụ XDNTM và được Chính phủ công nhận (Quyết định số 567/QĐ-TTg, ngày 11/3/2025 của Thủ tướng Chính phủ), tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, nhất là nâng cao đời sống người dân nông thôn.

Đồng chí Dương Hoàng Sum, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch bày tỏ: từ những tham luận, chia sẻ của các nhà nghiên cứu đã khẳng định sự cộng cư, giao thoa, đoàn kết, sẻ chia đưa đến sự đa dạng, phong phú trong các lễ hội, phong tục tập quán, tạo sự hòa quyện, đặc trưng mà chỉ vùng đất Trà Vinh mới có. Người Trà Vinh “thủy chung như nhất”, lòng người Trà Vinh thắm thiết, đậm tình, dù họ có đi đâu, ở đâu, vẫn luôn nhớ về, hướng về vùng quê với sự chân chất, mộc mạc, bình dị.

Đồng chí Dương Hoàng Sum, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Trà Vinh trao chứng nhận cho đại biểu viết bài tham luận tham gia hội thảo.

Đặc biệt hơn, trong chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Trà Vinh vào tháng 10/2023, Thủ tướng Chính phủ đánh giá nhiều tính cách tốt đẹp của người Trà Vinh, nhất là đức tính nhân văn, nghĩa tình, can trường, trượng nghĩa. Tin rằng, người Trà Vinh tiếp tục giữ vững, phát huy tinh thần đoàn kết, nghĩa tình, trượng nghĩa, xứng đáng với tám chữ vàng “Toàn dân nổi dây, đoàn kết lập công” được Đảng và Nhà nước khen tặng, viết tiếp những trang sử hào hùng của Đảng bộ và Nhân dân trong tỉnh trong giai đoạn mới.

Bài, ảnh: NGỌC XOÀN