Thâm canh cây dưa hấu trên đất giồng cát

Với thế mạnh vùng sản xuất nông nghiệp thâm canh đa dạng các loại hoa màu, những năm qua, xã Long Sơn, huyện Cầu Ngang đẩy mạnh phong trào chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cây trồng, vật nuôi gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, từ đó hình thành những vùng chuyên canh sản xuất hàng hóa nông sản chủ lực và tập trung, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế của địa phương. 

Các loại hoa màu chủ lực được nông dân trong xã tập trung trồng nhiều nhất như: đậu phộng, dưa hấu, ớt chỉ thiên, đậu bắp giống, bắp giống... trong đó, dưa hấu là cây trồng thâm canh 03 vụ liên tiếp/năm, tập trung ở ấp Huyền Đức, xã Long Sơn. Với lợi thế đất giồng cát, triền giồng nên những năm gần đây người dân ấp Huyền Đức sản xuất 03 vụ dưa hấu liền kề và 01 vụ củ cải trắng, mỗi vụ thu hoạch nông dân đạt lợi nhuận từ 60 - 100 triệu đồng/ha/vụ tùy theo thời điểm giá thị trường.

Tuy nhiên, hơn 01 năm qua do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19, giá vật tư nông nghiệp đầu vào tăng gấp đôi so với trước. Gần đây giá xăng, dầu liên tiếp tăng, trong khi đó giá bán nông sản biến động thất thường nên nông dân giảm lợi nhuận.

Nông dân Trần Minh Vĩnh thu hoạch dưa hấu.

Nông dân Trần Minh Vĩnh, ấp Huyền Đức, xã Long Sơn cho biết: với 3.000m² đất canh tác, hàng năm ông trồng 03 vụ dưa hấu, cận Tết ông trồng củ cải trắng. Dưa hấu là loại cây ngắn ngày khoảng 02 tháng thu hoạch, vì vậy, khi cơn mưa đầu mùa bắt đầu ông mua màng phủ nông nghiệp, xới đất, lên liếp, gieo hạt bầu chuẩn bị ghép dưa hấu xuống giống.

Mỗi năm vào vụ sản xuất, chi phí đầu tư ban đầu khá cao, nhưng lợi thế màng phủ nông nghiệp chỉ mua 01 lần sử dụng trồng 03 vụ thì bỏ, 02 vụ sau ông chỉ đầu tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, hạt giống nên lợi nhuận cao hơn vụ đầu. Sau khi kết thúc 03 vụ dưa hấu, ông trồng 01 vụ củ cải trắng, bởi củ cải trắng có thời gian thu hoạch ngắn khoảng 01 tháng.

Để tránh đụng hàng, dội chợ, mỗi liếp củ cải gieo trồng cách nhau từ 03 - 05 ngày để có hàng nông sản bán mỗi ngày trong dịp Tết. Mỗi vụ thu hoạch ông thu lợi nhuận từ 60 - 80 triệu đồng/ha/vụ, có vụ được mùa, được giá, lợi nhuận lên đến 100 triệu đồng/ha/vụ.

Ông Vĩnh cho biết thêm: thời gian gần đây, giá vật tư nguyên - nhiên liệu tăng mạnh không chỉ ảnh hưởng đến sản xuất của người dân, nhất là đối với những hộ thiếu vốn đầu tư ban đầu phải mua thiếu với các cửa hàng đại lý kinh doanh với giá cao và trả sau thu hoạch nên lợi nhuận giảm đáng kể, đôi khi bị thua lỗ.

Vụ dưa hấu hè - thu 2022, những hộ trồng trước thu hoạch sớm, giá bán đầu vụ 9.500 đồng/kg, còn gia đình ông xuống giống sau vài ngày, giá bán 6.000 đồng/kg, giảm lợi nhuận hơn 03 triệu đồng/tấn. Theo ông Vĩnh, trồng dưa hấu chủ yếu lấy công làm lời, với tình trạng giá đầu vào tăng, công lao động tăng nên lợi nhuận không nhiều như trước đây. Với 3.000m² dưa hấu chuẩn bị thu hoạch, sản lượng ước đạt 7,5 tấn, lợi nhuận 15 triệu đồng.

Còn 4.000m² dưa hấu của gia đình bà Thạch Ngọc Giàu, ngụ cùng ấp xuống giống sau nên giá bán 6.000 đồng/kg. Bà Giàu cho biết: trong quá trình chăm sóc dưa hấu bị bệnh từ bi, thụt đầu nên chỉ có hơn 3.000m² cho sản lượng đạt 06 tấn, lợi nhuận đạt 12 triệu đồng. So với những năm trước, với giá này, bà thu lợi nhuận 60 - 70 triệu đồng/ha/vụ, vụ dưa hấu năm nay lợi nhuận giảm 50% do giá phân bón, thuốc bảo vệ thực vật tăng cao gấp 02 - 03 lần.

Mặt khác, nhân công lao động năm nay tăng cao, mỗi vụ thu hoạch bà thuê lao động 05 - 08 người cắt dưa, gánh dưa, bóc vác... thu nhập từ 150.000 - 200.000 đồng/người/ngày, năm nay tiền nhân công lao động tăng lên thêm từ 30.000 - 50.000 đồng/người/ngày.

Vụ dưa hấu này, nông dân trong xã Long Sơn xuống giống 210ha, đến nay đã thu hoạch trên 70% diện tích, nâng tổng số 516ha dưa hấu, năng suất bình quân đạt 25 tấn/ha. Từ đầu năm 2022 đến nay, trên địa bàn xã Long Sơn xuống giống 2.010ha màu các loại. Ông Thạch Ru La, Bí thư Đảng ủy xã Long Sơn cho biết: dưa hấu không chỉ phát triển mạnh trong mùa mưa ở ấp Huyền Đức, còn được trồng tập trung ở các ấp khác vào mùa nắng dưới chân ruộng. Với hiệu quả thiết thực, mang lại giá trị kinh tế cao, ổn định, cây dưa hấu ngày càng được nông dân chọn trồng để phát triển sản xuất, tăng thu nhập, ổn định đời sống.

Theo ông Thạch Ru La, xác định nông nghiệp là thế mạnh trong cơ cấu kinh tế của xã, nên Long Sơn đã quy hoạch chia làm 03 tiểu vùng sản xuất: tiểu vùng 1 diện tích 1.250ha chuyên sản xuất từ 01 - 02 vụ lúa kết hợp trồng màu; tiểu vùng 2 với diện tích 450ha chuyên sản xuất màu từ 02 - 03 vụ/năm; tiểu vùng 3 với 450ha phục vụ sản xuất 01 vụ lúa kết hợp nuôi trồng thủy sản. Xác định tiềm năng lợi thế của từng tiểu vùng, xã tập trung chỉ đạo thực hiện kế hoạch chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp theo đúng định hướng, phù hợp với điều kiện thực tế.

Lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi và thủy sản có chuyển đổi tích cực và hình thành các vùng sản xuất tập trung chuyên canh mang lại hiệu quả kinh tế cao, nâng thu nhập, góp phần giảm nghèo tại địa phương. Bên cạnh, xã tranh thủ các nguồn vốn, dự án, xã đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nhằm giúp nông dân tăng lợi nhuận, giảm chi phí sản xuất nông nghiệp; xây dựng và hình thành các mô hình kinh tế hợp tác, hợp tác xã nông nghiệp giúp nông dân giảm áp lực chi phí đầu vào trong sản xuất.

Bài, ảnh: MẪN QUÂN