Chủ động “trữ ngọt, ngăn mặn” trong sản xuất

Nông dân chủ động “trữ ngọt, ngăn mặn” qua việc đóng các cống/bọng trong kênh nội đồng ở ấp Ô Tưng A, xã Châu Điền, huyện Cầu Kè.

Ghi nhận tại huyện Cầu Kè, do những ngày giáp Tết, nước mặn lấn sâu đến vàm Bến Cát, nên hệ thống các cống đầu mối ven Sông Hậu trên tuyến Đường tỉnh 915 và cống Bông Bót đã được đóng. Việc tiếp ngọt trong nội đồng tại một số khu vực gò cao như Châu Điền, Hòa Ân, Phong Thạnh được nông dân chủ động bơm tát và trữ nước trên các kênh nội đồng.

Nông dân Thạch Ri, ấp Ô Tưng A, xã Châu Điền, huyện Cầu Kè cho biết: với 0,3ha sản xuất lúa vụ đông - xuân 2023 - 2024, hiện lúa đã được gần 20 ngày. Nguồn nước ở khu vực này chủ yếu phụ thuộc vào tuyến kênh lộ xã, phục vụ cho trên 300ha ở ấp Ô Tưng A, Ô Tưng B và Châu Hưng; vào lúc đông ken bơm tát, cùng với nguồn nước mặn lên, cống Bông Bót đóng sẽ gây thiếu nước cục bộ.

Nhằm đảm bảo vận hành các cống đầu mối an toàn, phục vụ nhu cầu sản xuất nông nghiệp và dân sinh trên địa bàn tỉnh trong mùa khô, hạn và xâm nhập mặn năm 2023 - 2024, nhất là thời điểm trước, trong và sau tết Nguyên đán Giáp Thìn. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Trà Vinh đã chỉ đạo đến các địa phương, Công ty TNHH MTV Quản lý khai thác công trình thủy lợi Trà Vinh tập trung quản lý, theo dõi chặt chẽ tình hình mặn và điều tiết đóng, mở các cống đầu mối…

Trong những ngày giáp Tết, nước mặn khu vực ngoài cống Cần Chông (thị trấn Cầu Quan, huyện Tiểu Cần) luôn vượt ngưỡng 03‰ trở lên; ngày 05/02/2024, tại cống Bông Bót (huyện Cầu Kè) lúc 22 giờ, độ mặn trên 02‰. Do đó, các cống đầu mối ven Sông Hậu từ Tiểu Cần đến vàm Bến Cát (huyện Cầu Kè) đều được đóng khi nước mặn từ 01‰ trở lên. Riêng khu vực cù lao Tân Qui (xã An Phú Tân) và cồn An Lộc (xã Hòa Tân) trong những ngày giáp Tết, nhà vườn nơi đây luôn theo dõi chặt tình hình diễn biến mặn, 02 khu vực này khi nước mặn lấn sâu vào Sông Hậu đều bị ảnh hưởng, do chưa có hệ thống cống khép kín.

Nhà vườn Nguyễn Lê Vinh, ấp An Lộc, xã Hòa Tân cho biết: từ đầu tháng 02/2024 đến Tết, độ mặn khu vực xung quanh cồn rất cao. Hiện các nhà vườn ở đây đều có hệ thống bọng khép kín trong từng khu vườn, nên khi nước mặn lên và len lõi vào các kênh (khém), nhà vườn sẽ đóng các bọng lại và không cho nước từ ngoài vào. Nguồn nước ngọt được nhà vườn trữ ở các ao, kênh trong vườn để bơm tát.

Đối với các huyện ven biển hoặc những khu vực nằm xa các tuyến kênh trục, nguồn nước... gặp khó trong việc tiếp ngọt từ các huyện đầu nguồn như Cầu Kè, Càng Long về; sản xuất nông nghiệp (chủ yếu trên cây lúa) bị ảnh hưởng. Cùng với đó, một số hộ nông dân còn chủ quan, chưa bám sát vào các khuyến cáo của địa phương, ngành nông nghiệp để xuống giống lúa vụ đông - xuân.

Nông dân Kim Mây, ấp Ô Răng, xã Long Sơn, huyện Cầu Ngang cho biết: gia đình có 0,6ha xuống giống vụ lúa đông - xuân 2023 - 2024, lúc đầu thấy tuyến kênh ở đây có nước nên xuống giống lúa, sau hơn 10 ngày bơm thì nguồn nước cạn. Đến nay, toàn bộ diện tích lúa đã bị chết và gia đình bỏ luôn do không có nước bơm lên ruộng; chi phí đầu tư gần 04 triệu đồng (gồm 120kg lúa giống; 02 bao phân và chi phí bơm tát).

Trước tình hình mặn diễn biến trong những ngày Tết, Công ty TNHH MTV Quản lý khai thác công trình thủy lợi Trà Vinh đã triển khai thông báo rộng rãi về công tác vận hành các cống đầu mối, thời gian tích nước, để nguời dân biết, chủ động trong sản xuất. Đồng thời, tổ chức quản lý, vận hành tốt, hiệu quả các công trình kênh, mương, cống, bọng cấp II nội đồng thuộc phạm vi quản lý (việc đóng, mở các nắp cống, bọng giao cho người dân tự quản lý và sử dụng), đảm bảo hài hòa giữa việc trữ nuớc chống hạn và giữ khô ruộng ở các trà lúa chuẩn bị thu hoạch và đang thu hoạch.

Bài, ảnh: HỮU HUỆ