Hàng cau quê nhà

Ảnh: KIM LOAN

Sau nhà tôi có một khu vườn, và nó cũng đã gắn liền với ký ức tuổi thơ, những hình ảnh thân quen gần gũi của đám trẻ cùng chơi đùa và lớn lên. Nơi ấy vẫn mãi là một miền quê bình yên thơ mộng. Khi đã lớn khôn, dẫu có là cánh chim phiêu bạt mọi phương trời, nhưng góc nhỏ của quê hương vẫn là nơi để cho ta luôn nhớ về.

Hồi ấy ban đầu là một khoảng đất trống mới được khai phá. Rồi cha tôi lên vườn trồng cam và bưởi. Khi loại trái cây này mà ra nhiều hoa quả thì đám con nít cũng mê lắm. Nhưng vì nơi này là vùng đất bị nhiễm mặn, cam và bưởi trồng được một thời gian thì nó bị vàng bạc chậm phát triển nên ba trồng xen vào cứ mỗi liếp vườn là hai hàng cau hai bên mé mương. Khi cau lớn lên thẳng hàng thẳng lối trông rất là đẹp.

Chỉ trong một mảnh vườn mà khi thì tôi thấy có lái đến mua cam, mua bưởi, khi thì lái khác đến mua cau. Đám trẻ con thì chẳng đứa nào quan tâm đến điều đó, mà chỉ thích vui đùa với những con chuồn chuồn hay cào cào, châu chấu bên những đám cỏ mà thôi.

Những hàng cau trong vườn ngày mỗi lớn thêm. Rồi cây nào cũng trổ màu hoa trắng ngần. Những buồng cau thật là nhiều trái. Người đến mua cau họ chỉ cần dùng một dợi dây chuối khô cột lại thành một cái vòng gọi là sợi dây nài. Họ đến bên gốc cau gắn sợi dây ngang hai bàn chân rồi ôm thân cây mà leo thoăn thoắt lên ngọn cau cắt buồng rồi tuột xuống nhanh như sóc. Tôi cứ mê mẫn nhìn họ trèo, thoáng cái đã lên đến ngọn và đem buồng cau xuống đất gọn gàng. Gặp buồng cau sai trái rất nặng, họ để lên đầu gối mà đem xuống rất tài tình.

 Mùa này, cũng chính là mùa cau bắt đầu trổ rộ, nhìn lên thì thấy cây nào cũng trổ hoa trắng ngần. Nếu đi trong vườn cau thì sẽ cảm nhận được rõ một mùi thơm nhẹ rất dễ chịu cứ đưa vào mũi. Và tôi vẫn thường gọi đó là “hương cau quê nhà”.

Trong vườn cau còn có một điều thật đáng để nhắc đến nữa, đó là âm thanh của tiếng chim kêu. Cứ mỗi ngày khi nắng vừa lên thì tôi lại nghe tiếng của những đôi chìa vôi hót điệu yêu thương. Những đàn chim sẻ bay ra từ những cái tổ mà chúng đã xây trên những buồng cau, và cả tiếng chim cu gáy lảnh lót từ trên những tàu cau đang xòe ra xanh mượt như những bàn tay. Tôi thì lại thích nhất là được nghe tiếng của chim chìa vôi hót. Âm thanh ấy cứ vang lên trong ngày trải vàng nắng ấm, thật là yên ả thanh bình của một miền quê.

Thời tuổi thơ, đám con nít cũng rất thích chơi trò kéo mo cau. Mỗi khi ra vườn để chơi, bất chợt thấy một chiếc mo cau từ trên cây vừa rụng xuống thì liền chạy đến lượm lên, tước hết những lá vàng rồi một đứa ngồi lên cho đứa khác kéo, khi mệt thì đổi ngược lại. Chơi trò này chỉ có mấy đứa con gái là được ưu tiên. Vì sức yếu hơn đám con trai. Có hôm kéo đến tàu mo cau bị rách thì mới chịu dừng lại cuộc vui.

Khi lớn lên rồi thì những trò chơi đầy hồn nhiên của lứa tuổi thơ ngây cũng đã bỏ lại phía sau. Những ký ức êm đềm ấy có còn chăng chỉ là trong những giấc mơ. Bao lo toan vất vả của cuộc sống đời thường mà đôi khi ta phải làm một kẻ tha phương và phải luôn bộn bề với bao công việc phải làm.

Chỉ những hàng cau của quê nhà thì vẫn luôn đứng đó, cứ trổ buồng và ngan ngát hương thơm. Những sớm chiều tiếng chim kêu thánh thoát, như những khúc tình ấm áp của quê hương.

LÊ VĂN TRƯỜNG