Nhánh sông quê

Hoàng Anh Tâm (tên thật Nguyễn Duy Tâm), sinh năm 1943, tại làng Long Đức (nay là thành phố Trà Vinh) là một tên tuổi quen thuộc với công chúng yêu thơ. Trước ngày giải phóng, thơ anh đã xuất hiện trên nhiều báo, tạp chí văn chương Sài Gòn và đã tự xuất bản thành tập. Cuối thập niên 1970, sau một thời gian lặng lẽ chiêm nghiệm, bút danh Hoàng Anh Tâm tái xuất với nhiều thi phẩm đáng chú ý trên Văn nghệ Cửu Long, Văn nghệ Trà Vinh, Văn nghệ các tỉnh ĐBSCL và cả nước. Năm 2009, kỷ niệm 30 năm trở lại với văn chương, Hoàng Anh Tâm trình làng tập thơ Nhánh sông quê gồm 30 bài thơ mà anh tâm đắc.

Hình tượng một chút, nếu xem Nhánh sông quê là một dòng nước đong đầy cảm xúc thì dòng nước ấy được chia thành hai lạch nhỏ cân đối nhau là tình yêu quê hương xứ sở và tình yêu đôi lứa, mỗi lạch 15 bài. 

Trong mạch cảm xúc về tình yêu quê hương xứ sở, người đọc nhận ra, Hoàng Anh Tâm luôn dõi về tuổi thơ về nhiều kỷ niệm hồn nhiên, trong sáng. Quê hương là hình bóng người mẹ tảo tần, người cha tù đày ngoài đảo xa. Quê hương là những con đường rợp bóng cổ thụ nơi thị xã thân yêu ngày hai buổi đến trường. Quê hương là dòng sông bến nước với những người con kiên trung bất khuất vùng đất Nhị Long quê vợ đã cưu mang anh những tháng năm khó khăn nhất cuộc đời. Quê hương là những cồn bãi, những động cát, những dòng sông sóng dữ và mặt biển bao la của vùng đất Duyên Hải nơi anh gắn bó mấy mươi năm cuối đời. Có thể nói, trong những người làm thơ Trà Vinh, Hoàng Anh Tâm rất có duyên chắt lọc hình tượng hay, cảm xúc đẹp từ các địa danh tưởng chừng khó đi vào thơ như Rạch Rô, Thủ Trước, Thủ Sau, Cồn Ngao, Cồn Ông, Cồn Trứng… 

Trong đời sống tình cảm riêng tư, Hoàng Anh Tâm gặp nhiều long đong, bất trắc. Có đó rồi mất đó. Hạnh phúc đó rồi đắng cay đó. Những nỗi niềm đó được anh gói trọn vào thơ. Có lẽ, với Hoàng Anh Tâm, thơ là một thế giới riêng, một không gian riêng mà tạo hóa đã ban tặng cho mình. Bước vào thế giới đơn độc ấy, Hoàng Anh Tâm có được những phút giây đối diện với chính mình, để chiêm nghiệm với mọi vui buồn, được mất, những uẩn khúc riêng tư đã trót vương cùng số phận. Ở tuổi gần bảy mươi, trải qua biết bao thăng trầm một kiếp nhân sinh, mạch cảm xúc tình yêu đôi lứa trong tập Nhánh sông quê vẫn không có chút bi lụy, vẫn hằng tin tình yêu là cứu cánh để con người vượt qua mọi vấp váp, vươn lên cuộc sống tốt đẹp và nhân văn.

Đọc xong tập sách, xếp lại và suy nghĩ một chút, người đọc nhận ra điều thú vị là hai mảng đề tài, hai lĩnh vực cuộc đời, hai mạch cảm xúc rất chung và rất riêng tưởng chừng khác biệt đến đối lập ấy lại hòa quyện nhau thành một nhánh sông quê êm đềm, dung dị.

CHÂU XUÂN THIỆN