Họa sĩ Phong Ba: Những dự định còn dở dang

Những năm gần đây, khi tuổi đời ngấp nghé tám mươi, đôi tay có phần yếu đi, chú ít vẽ tranh, nhưng với tình yêu văn học, chú chuyển sang viết truyện, truyện ký, tiểu thuyết và sáng tác thơ. Qua những tháng ngày chăm chỉ sáng tác, đầu năm 2020, chú xuất bản tác phẩm văn học với quyển tiểu thuyết đầu tay Tiếng hú.

Cuốn tiểu thuyết Tiếng hú của tác giả, Họa sĩ Phong Ba do Nhà Xuất bản Hội Nhà văn liên kết với Công ty TNHH TM & DV-VH Hương Trang xuất bản; quyển tiểu thuyết có 641 trang, khổ 16 x 24cm; bìa được chính tác giả, Họa sĩ Phong Ba trình bày. Nội dung truyện được tác giả phân thành 99 đoạn, mỗi đoạn được tác giả mở bài bằng những thơ ca, hò vè, ca dao, đồng dao, hát ru… dẫn truyện quen thuộc, tạo cho người đọc cảm giác nhẹ nhàng, gần gũi với thiên nhiên, đậm chất miền sông nước Nam Bộ.

Tác giả khắc họa lên hình ảnh thật thà, chất phác của con người miền sông nước Nam Bộ giàu lòng mến khách. Cái tình làng nghĩa xóm gắn bó như ruột rà máu thịt. Cái thuở sông nước miền Tây Nam Bộ còn hoang sơ, cư dân khắp nơi ngược xuôi bằng những chiếc thuyền buồm, xuồng chèo trao đổi hàng hóa, chài lưới trên sông. Tiếng nói, tiếng cười, tiếng gọi nhau í ới và những “tiếng hú” báo tin vui, cả những “tiếng hú” bi thương gọi nhau đi cứu nạn… tên cây, tên đất, tên sông, tên bến, tên người… rất mộc mạc, gắn liền nhau rất gần gũi và thân quen như những địa danh: Cái Khế, Cái Bần, Gò Công, Gò Cát, Đồng Miên, Đồng Tháp, Bến Tre, Bến Gừa, Cồn Ngao, Cồn Nhàn, sông Ông Đốc, đầm Bà Tường, phá Nước Trong… cư dân mở đất lập làng, những căn chòi lá núp dưới tàng cây mắm, cây đước, cây bần… xóm làng, vườn tược, nương rẫy, ruộng đồng lớn dần lấn các khu rừng bạt ngàn vùng sông nước.

PGS. TS Trần Hoài Anh, Trường Đại học Văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh cảm nhận sâu sắc về tri thức văn hóa dân gian trong Tiếng hú của tác giả Phong Ba, ông viết: “Đọc Tiếng hú của Phong Ba bên cạnh cảm xúc về sinh thái như một điểm sáng, ta còn thấy một hệ giá trị khác hiện hữu trong tác phẩm là tri thức văn hóa dân gian được tác giả luận giải một cách thấu đáo như để minh chứng rõ hơn cho cảm thức sinh thái của mình… chính ở phương diện này, không chỉ thể hiện tình yêu thiên nhiên, tình yêu quê hương, xóm làng mà còn thấy được vốn sống phong phú của người viết mà tri thức văn hóa dân gian là điều rất cần trong quá trình sáng tạo văn học” (trong bài: Cảm quan sinh thái và tri thức văn hóa dân gian trong Tiếng hú của Phong Ba).

Với nhân cách sống chan hòa tình yêu thương với mọi người chung quanh, khuyến khích, động viên mọi người siêng năng học tập, hăng say lao động, sống nghĩa tình, cùng tiến. Chú thường chia sẻ niềm vui, đầu năm 2021, chú gởi cho tôi bản thảo tập thơ và truyện ngắn gồm 15 bài (trích trong 100 bài thơ và truyện ngắn của tập Mơ một nụ hôn mà chú dự kiến xuất bản vào những tháng cuối năm 2021) và nhắn tôi đọc cho vui, chú cũng không quên chúc sức khỏe tôi và gia đình. Vậy mà, do điều kiện khách quan mà tập thơ và truyện ngắn của chú đến nay vẫn còn là bản thảo.

Bút tích của Họa sĩ Phong Ba viết gởi tặng tác giả ngày 08/01/2022 âm lịch.

Xin được giới thiệu 01 trong 15 bài chú gởi bản thảo cho tôi:

Biển

biển ơi biển ơi

ta với người

biển mênh mông

sao ta nhỏ xíu

lòng biển

bao la trải rộng

trái tim người

chật hẹp

nhỏ nhoi

ích kỷ

tranh của không đâu

được làm vua

thua ngoảnh mặt

người ơi người ơi

gạt phăng hết đi

cho trái tim người trong sáng

như ánh nắng mặt trời chói lọi

như đóa hoa xinh tươi

sẻ sàng phơi hương thơm mật ngọt

như chim én

dệt cung trời xanh thoáng đãng

như đàn cá tung tăng

trên vòm san hô tuyệt sắc… vô tư

cứ mỗi ngày

biển xanh còn biếc

trái tim người

còn nóng bỏng

cùng ta trải rộng bao la.

Và, công trình điêu khắc tượng gỗ chân dung mẹ con chị Út Tịch (Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân liệt sĩ Nguyễn Thị Út, xã Tam Ngãi, huyện Cầu Kè) quây quần vui vẻ bên nhau (thời kháng chiến) mà chú đã ấp ủ từ lâu nhưng chưa thực hiện được. Chất liệu gỗ được chú chuẩn bị sẵn từ cây bồ đề trong vườn, vậy mà chú đều để lại và rồi ra đi mãi mãi.

Bài, ảnh: HUỲNH NỔI