Mô hình học tập của Dòng họ Hà ở Thị xã Duyên Hải

Ông Hà Văn Quen, đại diện dòng họ Hà ở Khóm 2, Phường 1, thị xã Duyên Hải cho biết: Dòng họ Hà có 120 hộ với 375 nhân khẩu (hiện có 35 sinh viên đang theo học các trường đại học, cao đẳng trong và ngoài tỉnh cùng 87 học sinh các cấp). Năm 1975, các cụ lớn tuổi của họ Hà đã di dời hài cốt của tổ tiên về an táng tại ấp Bào Sen, xã Long Toàn và thống nhất lấy ngày mùng 10/3 âm lịch hàng năm để tổ chức cúng Tổ họ. Trong ngày cúng Tổ, các gia đình trong thân tộc cùng nhau trao đổi kinh nghiệm sản xuất, phát triển kinh tế, chia sẻ cách nuôi dạy con, bàn bạc việc học hành thi cử của con cháu…

Đến năm 2015, họ tộc thống nhất xây dựng nhà thờ họ Hà tại ấp Long Điền, xã Long Toàn, huyện Duyên Hải (nay là Khóm 2, Phường 1, thị xã Duyên Hải). Họ tộc đặc biệt quan tâm đến việc học của con cháu, coi việc học là tài sản vô giá của mỗi gia đình và của dòng họ. Ông Hà Minh Luân, trưởng họ tộc đã tổ chức họp các con cháu trong dòng tộc để bàn bạc việc chăm lo thờ cúng và thành lập Ban KH của dòng họ, tổ chức xây dựng quỹ KH để chăm lo cho con cháu học tập. Ban đầu, do nhận thức của các thành viên trong dòng họ về công tác KH, khuyến tài còn hạn chế nên chưa tham gia tích cực. Nhờ vận động, tuyên truyền thường xuyên về ý nghĩa của công tác KH nên 100% thành viên trong dòng họ đã quan tâm đến việc học tập của con em trong gia đình và tất cả các thành viên đều được phổ cập hết bậc học THCS trở lên.

Trên cơ sở danh hiệu “gia đình hiếu học” của các gia đình trong dòng họ, họ Hà được công nhận danh hiệu “dòng họ hiếu học”. Năm 2016, dòng họ Hà vinh dự được Hội KH Phường 1 chỉ đạo xây dựng “Dòng họ học tập theo Nghị quyết số 281 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án “Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng đến năm 2020, và cũng là năm đầu tiên phát động đại trà phong trào học tập.

Bên cạnh công tác chăm lo cho việc học của con cháu trong mỗi gia đình, Ban KH của dòng họ Hà còn vận động các thành viên hiến đất xây cất nhà thờ Tổ họ Hà. Điển hình là gia đình ông Hà Văn Đây hiến 300m² đất trị giá 700 triệu đồng và các thành viên góp trên 285 triệu đồng để cất nhà thờ. Từ đó, dòng họ tổ chức cúng tổ, họp mặt và bàn bạc về việc học hành của con cháu hàng năm.

Không những quan tâm việc học hành của lớp trẻ mà người lớn tuổi trong họ tộc cũng vận động nhau tham gia học tập cộng đồng dưới nhiều hình thức qua ti-vi, đọc báo… tham gia các lớp tập huấn chuyển giao kỹ thuật để áp dụng vào thực tế sản xuất, chăn nuôi của gia đình. Đến nay, 100% gia đình trong dòng họ đăng ký danh hiệu gia đình học tập, gia đình văn hóa và được công nhận hàng năm; tham gia phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư.

Để phong trào học tập trong dòng họ ngày càng phát triển, Ban KH dòng họ đã xây dựng nguồn quỹ KH để khen thưởng kịp thời cho các cháu đạt thành tích cao trong học tập. Nếu như khi mới thành lập, nguồn quỹ KH của dòng họ từ 05-10 triệu đồng/năm thì nay các thành viên đóng góp trên 50 triệu đồng/năm và giá trị phần thưởng cho các cháu đạt thành tích cao cũng tăng lên (thấp nhất là 500.000 đồng/cháu và cao nhất 1,5 triệu đồng/cháu). Trong 05 năm qua, dòng họ Hà đã có 47 lượt học sinh, sinh viên giỏi được khen thưởng với số tiền trên 45 triệu đồng.

Ngoài ra, Ban KH dòng họ Hà còn hỗ trợ từ 02-03 hộ trong họ tộc vay vốn không tính lãi để phát triển các mô hình kinh tế hoặc giải quyết khó khăn trong việc học tập của con em từ 03-05 triệu đồng/năm/gia đình. Tuy giá trị không nhiều nhưng đó là món quà tinh thần, động viên các gia đình trong dòng họ phấn đấu vươn lên trong cuộc sống. Mặt khác, dòng họ còn thu thập trên 50 đầu sách trị giá trên 04 triệu đồng để tạo điều kiện cho con cháu tham khảo, bổ sung kiến thức. Đến nay, dòng họ Hà đã có 110 người tốt nghiệp bậc cao đẳng, đại học, 45 cháu là học sinh giỏi các cấp. Một số người đã có việc làm ổn định ở các lĩnh vực: cán bộ công chức, viên chức, nhà giáo, lực lượng vũ trang… “Đây là niềm vinh dự, niềm tự hào của dòng họ, chúng tôi sẽ tiếp tục phát huy hơn nữa, cùng nhau góp phần chăm lo cho sự nghiệp giáo dục ở địa phương”- ông Hà Văn Quen nói.

Bài, ảnh: HỒNG NHUNG