Huyền thoại Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Đỗ Đức Tốc

Chiến công của Anh hùng Đỗ Đức Tốc được gắn với 9 trận đánh ở chiến trường miền Đông Nam Bộ, trực tiếp phá hủy 13 kho bom đạn, một kho xăng 14 triệu lít của Mỹ ngụy, tiêu diệt sở chỉ huy chiến đoàn ngụy. Đỗ Đức Tốc được Đảng, Nhà nước và Quân đội vinh danh Anh hùng LLVT nhân dân ngày 30/10/1978.

Những chiến sĩ đặc công trong những ngày tháng 4/1975 lịch sử. Ảnh tư liệu

Nhập ngũ năm 1969 và được biên chế huấn luyện thuộc binh chủng đặc công nước một năm tại Thủy Nguyên (thành phố Hải Phòng), cuối năm 1969 Đỗ Đức Tốc được vào chiến trường miền Đông Nam Bộ bổ sung chiến đấu trong đội hình Đại đội 1, Tiểu đoàn 19, Trung đoàn đặc công 116 miền Đông Nam Bộ.

Đại tá Trần Văn Đẩu, nguyên Trưởng ban tổng kết công tác đảng, công tác chính trị LLVT Quân khu 7 kể lại: Giữa năm 1974, khi ấy ông Trần Văn Đẩu làm Chính trị viên phó Đại đội, còn Đỗ Đức Tốc là Trung đội trưởng Trung đội 3 được Đại đội trưởng Phạm Đức Phương gọi giao nhiệm vụ thực hiện điều nghiên cầu xa lộ Đồng Nai. Xuất phát từ căn cứ Sông Buông (Đức Tu - Biên Hòa) của Đại đội 1, Tiểu đoàn 19, hai người hóa trang hành quân xuyên đêm, xuyên rừng, vượt trảng sình lầy, băng qua các chốt chặn của địch trên lộ 15. Được các trinh sát của Đại đội đặc công thủy C3 dẫn đường, Đỗ Đức Tốc và Trần Văn Đẩu đã về tới căn cứ của Đại đội 3 đứng chân ở huyện Long Thành (Đồng Nai). Căn cứ chỉ là túp chòi nhỏ “Chém vè” tại vùng kênh rạch hạ lưu sông Đồng Nai cách cầu xa lộ Đồng Nai khoảng 6km về phía hạ nguồn.

Đỗ Đức Tốc với hơn 4 năm dạn dày trận mạc “vào sinh ra tử” chiến trường miền Đông Nam Bộ và đã lập nhiều chiến công xuất sắc với 4 huân chương chiến công các loại. Một Trung đội trưởng bộ đội đặc công nước quả cảm, can trường, anh từng là chiến đấu viên xuất sắc cùng Đại đội trưởng đặc công Phạm Duy Đô đột nhập nội đô Sài Gòn, trinh sát điều nghiên các mục tiêu trọng yếu dinh Độc Lập năm 1973. Lần thực hiện nhiệm vụ điều nghiên cây cầu trọng yếu cửa ngõ vào Sài Gòn, Trung đội trưởng Đỗ Đức Tốc nhận về mình phần việc khó khăn nhất. Hóa trang rồi một mình anh “thả trôi” theo dòng nước áp sát trụ cầu chính giữa để xác định đường kéo thuốc nổ và xác định lượng bộc phá đủ sức đánh sập trụ cầu này.

Trong suốt 2 tháng trời với 20 đêm lặn trong dòng sông sâu mặc cho “bo bo” tàu chiến của địch chà đi sát lại lùng sục hai bên bờ sông, cùng với 2 đại đội địch đóng chân trên hai đầu cầu, mỗi đêm từng tốp 3 tên lính với vũ khí lăm lăm trong tay đi cách nhau chừng 20m tuần tiễu trên mặt cầu, mắt săm soi xuống dòng sông, lính địch trên những chiếc “bo bo” và lính canh cầu luôn sẵn sàng xả đạn, ném lựu đạn vào bất cứ chỗ nào chúng nghi vấn trên dòng sông. Ngay đến một tiếng chim kêu hoảng loạn, một bụi cây ven sông xạc xào cũng trở thành mục tiêu để bọn địch trút đạn xuống. Đêm thứ 21, Đỗ Đức Tốc dự định thực hiện áp sát trụ cầu, anh hội ý với Trần Văn Đẩu và giao việc cho đồng đội: “Đẩu cắm ở mép sông cách chân cầu 500m chờ Tốc trở lại. Nếu sau 3 giờ sáng không thấy Tốc thì Đẩu cứ về lại căn cứ đến đêm sau quay lại”. Hai người chuẩn bị cho đêm điều nghiên cầu Đồng Nai lần thứ 21 thì nhận được mệnh lệnh cấp trên dừng điều nghiên và hành quân trở về đơn vị gấp. Bảy tháng sau của lần thực hiện nhiệm vụ này vào giữa tháng 4/1974, Đại đội 1, Tiểu đoàn 19, Trung đoàn đặc công 116 nhận nhiệm vụ đặc biệt đánh chiếm và giữ bằng được cây cầu trọng yếu trên xa lộ cầu Đồng Nai chuẩn bị đón đại quân ta tiến vào giải phóng Sài Gòn và mãi đến khi ấy chỉ huy Đại đội mới vỡ lẽ nhiệm vụ giao cho Đỗ Đức Tốc và Trần Văn Đẩu điều nghiên cầu Đồng Nai trước đó.

Trước ngày miền Nam toàn thắng, đất nước thống nhất, Bắc Nam sum họp một nhà. Đêm hôm ấy, cuối tháng tư Đỗ Đức Tốc chỉ huy đồng đội tiến hành điều nghiên xong một căn cứ của địch ở gần thành phố Biên Hòa, trên đường trở lại căn cứ, tổ chiến đấu của Trung đội trưởng Đỗ Đức Tốc bị lọt vào ổ phục kích của địch.

Với khẩu súng ngắn trong tay, Đỗ Đức Tốc nổ súng thu hút lực lượng của địch về phía mình để 2 chiến sĩ của anh thoát khỏi vòng vây quân địch và Trung đội trưởng Đỗ Đức Tốc đã anh dũng hy sinh dưới làn hỏa lực ken dày của quân thù. Khi địch lượm được xác anh Tốc và biết anh là chiến sĩ đặc công còn nguyên hóa trang, chúng đã hèn hạ buộc xác Đỗ Đức Tốc sau xe bọc thép kéo trên đường hòng thị uy tinh thần chiến đấu của bộ đội và nhân dân. Thi thể Trung đội trưởng đặc công Đỗ Đức Tốc đã được nhân dân ấp Tình Thương thu lượm và chôn cất chu đáo. Sau ngày miền Nam toàn thắng, đồng đội Trần Văn Đẩu và những chiến đấu viên Đại đội 1, Tiểu đoàn 19, Trung đoàn đặc công 116 miền Đông Nam Bộ đã tìm về nơi này xác minh phần mộ tiến hành quy tập phần mộ liệt sĩ Đỗ Đức Tốc đưa về nghĩa trang liệt sĩ Đồng Nai. 20 năm sau, lực lượng đặc công Quân khu 7 đã cùng với thân nhân gia đình cất bốc hài cốt liệt sĩ Đỗ Đức Tốc về an nghỉ tại nghĩa trang quê hương xã Thụy Trường (Thái Thụy).

Liệt sĩ Đỗ Đức Tốc được Đảng, Nhà nước và Quân đội vinh danh Anh hùng LLVT nhân dân ngày 30/10/1978. Anh hùng LLVT nhân dân Đỗ Đức Tốc - người con của quê hương Thái Bình, một huyền thoại của binh chủng đặc công nói riêng và của Quân đội nhân dân Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

NGUYỄN CÔNG LIÊM

Thành phố Thái Bình