Nâng cao chất lượng, hoạt động của HĐND cấp xã

Theo Thường trực HĐND xã Hòa Ân, huyện Cầu Kè, để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND cấp xã, trước hết, cần tăng cường, tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng đối với tổ chức và hoạt động của HĐND. Quan tâm công tác quy hoạch, đào tạo, phân công cán bộ có tâm, có tầm làm công tác HĐND. Đại biểu HĐND phải đề cao tinh thần trách nhiệm, chủ động nghiên cứu, cập nhật thông tin và tập trung trí tuệ để phân tích, thảo luận, biểu quyết thông qua nghị quyết đạt chất lượng, đồng thời, giám sát việc tổ chức thực hiện nghị quyết hiệu quả.

Thường trực HĐND cần thực hiện tốt vai trò chỉ đạo, điều hòa, phối hợp hoạt động giữa các ban HĐND, đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất. Tổ chức các phiên họp của Thường trực HĐND chất lượng, hiệu quả, giải quyết kịp thời các nhiệm vụ cụ thể, các vấn đề phát sinh giữa 02 kỳ họp của HĐND thuộc thẩm quyền. Tăng cường đôn đốc UBND cùng cấp và các cơ quan hữu quan ở địa phương thực hiện nghị quyết của HĐND theo quy định. Thường xuyên giữ mối liên hệ với UBND, các cơ quan hữu quan, Ban Thường trực UBMTTQ Việt Nam, các thành viên của Mặt trận cùng cấp.

Các ban HĐND cần tích cực, chủ động tham gia chuẩn bị các nội dung cho kỳ họp HĐND, nâng cao chất lượng thẩm tra các báo cáo, đề án, nghị quyết phải thể hiện rõ chính kiến của ban, thẳng thắn đánh giá các mặt ưu điểm, hạn chế, kiến nghị đề xuất giải pháp thực hiện, làm cơ sở đại biểu thảo luận và HĐND xem xét thống nhất cao khi thông qua nghị quyết. Việc thẩm tra các vấn đề phát sinh giữa 2 kỳ họp được thực hiện kịp thời, đúng quy định. Tăng cường đôn đốc việc giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri. Tích cực tham gia các hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri cũng như chủ động triển khai giám sát về lĩnh vực thuộc trách nhiệm của ban. Phát huy vai trò ủy viên của ban trong việc nghiên cứu tài liệu, đề xuất, tham gia và có chính kiến về những quyết định, giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, nhiệm vụ của ban.

Bên cạnh đó, cần phải thực hiện tốt chức năng giám sát của HĐND xã. Giám sát là chức năng cơ bản của HĐND, có vai trò quan trọng trong việc chấp hành pháp luật và nghị quyết của HĐND trên các lĩnh vực ở địa phương. Để nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND, đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của Nhân dân, nhất là việc thực hiện quy chế dân chủ ở xã, HĐND cần xây dựng chương trình, kế hoạch giám sát cụ thể. Cần thực hiện tốt các hình thức giám sát, kiểm tra của Thường trực HĐND, chất vấn của đại biểu, giám sát văn bản quy phạm pháp luật ở địa phương và giám sát thực tế ở cơ sở, nhằm tác động đến sự phát triển kinh tế - xã hội và quốc phòng - an ninh ở địa phương.

Một trong những nhân tố mang tính chất quyết định đến chất lượng hoạt động của HĐND chính là đại biểu HĐND (Trong ảnh: đại biểu tham dự hội nghị giao ban giữa Thường trực, các ban HĐND tỉnh với Thường trực HĐND các huyện, thị xã, thành phố lần thứ 6, nhiệm kỳ 2021 - 2026 vào cuối năm 2024). 

Nâng cao chất lượng tiếp xúc cử tri chuyên đề và thực hiện nhiệm vụ ở địa phương, tiếp công dân của đại biểu HĐND. Trong các hoạt động của đại biểu phải thật sự gần dân để hiểu dân hơn, phản ánh trung thực ý kiến, nguyện vọng của Nhân dân đến với HĐND để góp phần cùng HĐND quyết định đúng đắn những vấn đề quan trọng của địa phương. Đại biểu cần nghiên cứu kỹ, chuẩn bị ý kiến phát biểu thảo luận, chất vấn tại kỳ họp, tham gia hoạt động giám sát, khảo sát, nghiên cứu chính sách, pháp luật, nghị quyết HĐND các cấp đang triển khai tại địa phương để vận động cử tri tổ chức thực hiện.

Theo Thường trực HĐND xã Đại Phước, huyện Càng Long, để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND cấp xã cần tiếp tục nghiên cứu và thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND; các văn bản pháp luật có liên quan; Chỉ thị số 39-CT/TU, ngày 31/7/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy trong thực hiện nhiệm vụ và quyền hạn của HĐND, Thường trực, các ban HĐND. Quan tâm công tác quy hoạch, phân công cán bộ làm nhiệm vụ HĐND, đặc biệt là cán bộ chuyên trách, trưởng các ban HĐND xã.

Một trong những nhân tố mang tính chất quyết định đến chất lượng hoạt động của HĐND chính là đại biểu HĐND. Do vậy, công tác định hướng cơ cấu, thành phần người được giới thiệu ứng cử đại biểu HĐND vô cùng quan trọng, từ đó để cử tri lựa chọn bầu ra người đại biểu có trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức, có tâm, có tầm, có tinh thần trách nhiệm cao, xứng đáng để đại diện cho ý chí, nguyện vọng của cử tri.

Thực tế cho thấy, Thường trực, các ban HĐND giữ vai trò nòng cốt, chủ động trong công tác điều hòa và tổ chức thực hiện các hoạt động của HĐND. Thường trực HĐND cần phối hợp tốt với UBND, UBMTTQ Việt Nam trong việc chuẩn bị nội dung các kỳ họp, trong công tác tiếp xúc cử tri, đặc biệt là giải quyết thỏa đáng các ý kiến, kiến nghị chính đáng của cử tri cũng như phối hợp, điều hòa hoạt động của các ban HĐND.

Các ban HĐND cần thực hiện tốt hơn nữa công tác thẩm tra các báo cáo, dự thảo nghị quyết trình tại kỳ họp làm cơ sở để HĐND quyết định các vấn đề quan trọng thuộc thẩm quyền. Trong báo cáo thẩm tra cần nêu rõ chính kiến của ban, đánh giá những hạn chế, khó khăn trong thời gian qua và đưa ra các giải pháp thiết thực, hiệu quả góp phần thực nghị quyết HĐND đề ra.

Từng đại biểu HĐND phải thường xuyên cập nhật thông tin, nâng cao trình độ, tìm hiểu chủ trương, chính sách mới ban hành, thông tin tình hình kinh tế - xã hội ở địa phương để làm tư liệu thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ đại biểu HĐND. Đồng thời, đại biểu phải kiên trì theo dõi việc giải quyết các vấn đề đã kiến nghị, phản ánh, chất vấn đến khi có kết quả cuối cùng, thể hiện tinh thần trách nhiệm của đại biểu, nhằm nâng cao chất lượng việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND, đáp ứng sự tin tưởng, kỳ vọng của cử tri.

Những năm qua, hoạt động của HĐND xã Long Khánh, huyện Duyên Hải có nhiều chuyển biến rõ rệt, từng bước đổi mới nội dung và phương thức hoạt động, góp phần phát huy vai trò là người đại biểu của Nhân dân. HĐND xã thực hiện đúng, đầy đủ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo luật định, thể hiện vị trí, vai trò của cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân.

HĐND, Thường trực, các ban HĐND xã chủ động phối hợp với UBND, UBMTTQ Việt Nam xã chuẩn bị đầy đủ các văn bản trình kỳ họp theo đúng thời gian quy định, kỳ họp được tiến hành đúng thủ tục theo luật định, chất lượng các kỳ họp thường lệ, chuyên đề HĐND từng bước được nâng lên. Công tác giám sát và tiếp công dân đúng theo quy định, đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ của địa phương. Hoạt động tiếp xúc cử tri trước và sau các kỳ họp được tổ chức thường xuyên hơn. Các ý kiến, kiến nghị của cử tri trong thẩm quyền được giải trình đầy đủ. Các ý kiến, kiến nghị vượt thẩm quyền được tổng hợp báo cáo về trên xem xét, giải quyết.

Để nâng cao chất lượng và hiệu quả của HĐND cấp xã, theo Thường trực HĐND xã Long Khánh cần tiếp tục tranh thủ sự lãnh đạo của Ban Thường vụ Đảng ủy đối với tổ chức và hoạt động của HĐND, Thường trực, các ban HĐND xã. Tổ chức tập huấn, trang bị kỹ năng hoạt động, tổ chức học tập và trao đổi kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng đại biểu HĐND. Thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của người đại biểu, nâng cao năng lực đóng góp vào các hoạt động của HĐND.

UBND, UBMTTQ Việt Nam xã cần nâng cao trách nhiệm tổng hợp đầy đủ các ý kiến, kiến nghị của cử tri; việc giải quyết kịp thời các ý kiến, kiến nghị của cử tri; chủ toạ kỳ họp cần linh động trong điều hành kỳ họp, gợi mở để đại biểu mạnh dạn tham gia ý kiến thảo luận nhằm ban hành các nghị quyết có tính khả thi cao. Định kỳ mỗi năm, HĐND và đại biểu HĐND xã phải báo cáo công khai với cử tri nơi được ứng cử về công việc đã làm, để cử tri nhận xét, đánh giá, qua đó, phát huy quyền giám sát của Nhân dân đối với chính quyền địa phương và đại biểu dân cử.

Phát huy vai trò giám sát của HĐND, Thường trực, các ban HĐND xã. Nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND, đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của Nhân dân, nhất là việc thực hiện Luật Dân chủ ở cơ sở, HĐND cần xây dựng chương trình, kế hoạch giám sát cụ thể. Cần thực hiện tốt các hình thức giám sát như xem xét các báo cáo tại kỳ họp HĐND, giám sát của Thường trực HĐND, chất vấn của đại biểu, giám sát chuyên đề nhằm tác động đến sự phát triển kinh tế - xã hội và quốc phòng - an ninh ở địa phương.

Tăng cường tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp, nơi cư trú, nơi làm việc. Đại biểu HĐND phải dành thời gian để tiếp dân, trong hoạt động đại biểu phải thật sự gần dân để hiểu dân hơn, phản ánh trung thực ý kiến, nguyện vọng của Nhân dân đến với HĐND để góp phần cùng với HĐND quyết định đúng đắn những vấn đề quan trọng của địa phương. Đại biểu cần chuẩn bị ý kiến phát biểu thảo luận, chất vấn tại kỳ họp, tham gia hoạt động giám sát, khảo sát và nghiên cứu các chính sách liên quan đến địa phương.

Bài, ảnh: KIM LOAN